Angelica Balabanoff (1875-1965) – Socialistisch feminste

Angelica Balabanoff. Socialistische feministe met Joods-Oekraïense roots.

Angelica Balabanoff verzet zich al op jonge leeftijd tegen de geldende opvattingen over vrouwen in een mannenmaatschappij. Ze kan niet leven met het idee van de onderdanige getrouwde vrouw en trekt naar Brussel. Hier schrijft ze zich in aan de Université Nouvelle en volgt ze verschillende cursussen, onder meer met de thema’s economie, criminologie en sociologie.

Na de periode in Brussel verhuist Balabanoff naar Italië, waar ze een baan vindt in de textielindustrie en in 1900 lid wordt van de Socialistische Partij van Italië (PSI). In Rome volgt ze cursussen filosofie van de marxistische denker Antonio Labriola. Kort hierna wordt Balabanoff uitgewezen en vestigt ze zich in Zwitserland. Hier houdt ze zich voornamelijk bezig met het onderwijzen van talen aan socialistische vluchtelingen. In Zwitserland leert Angelica Balabanoff onder meer Benito Mussolini kennen. Volgens sommige verhalen zou Balabanoff de latere dictator Mussolini in deze periode Duits hebben geleerd en voor het eerst hebben verteld over het marxisme.

Als de Russiche Revolutie in 1905 uitbreekt probeert Balabanoff de Italiaanse bevolking te winnen voor de zaak van de revolutionairen. Als ze weer toestemming heeft zich in Italië te vestigen geeft ze samen met Mussolini het socialistische blad Avanti! uit.

Wereldoorlog

In 1914 vreest Balabanoff dat het Oostenrijks-Servisch conflict zal leiden tot een wereldoorlog. Tijdens de laatste zitting van het Internationaal Socialistisch Bureau op 29 juli 1914 in Brussel verzet Balabanoff zich fel tegen de op handen zijnde Eerste Wereldoorlog. Ze roept de leden op tot een werkstaking in het geval het conflict escaleert. De Italiaanse socialisten vaardigen hierna een manifest uit waarin ze verklaren tegen de oorlog te zijn. Ze komen hiermee lijnrecht tegenover Benito Mussolini te staan die in het Avanti! juist pleit voor de toetreding van Italië tot de oorlog. De Italiaanse socialisten, geleid door Oddino Morgari en Angelica Balabanoff, ontslaan Mussolini hierop als hoofdredacteur van het blad en zetten hem enige tijd later ook uit de partij.

Angelica Balabanoff verhuist in 1917 naar Rusland waar ze zich aansluit bij de bolsjewieken. In 1922 keert ze zich echter af van deze communistische partij van Lenin en sluit ze zich aan bij de Italiaanse socialistische voorman Giacinto Menotti Serrati.

Boek: Angelica Balabanoff – Politieke herinneringen 1878-1938