De burgeroorlog in SyriĆ« houdt de wereld alweer enkele jaren in zijn greep. In een handzaam boekje, SyriĆ« en de hyena’s van Damascus, legt Vincent Dumas uit welke sektarische groepen een rol spelen in de strijd en wat de oorzaken van de oorlog zijn. Ook licht Dumas de belangrijkste kernpunten uit het strijdgewoel toe.
Loyaliteit in plaats van kwaliteit
Dumas, die zich baseert op recente literatuur en krantenartikelen over Syriƫ, schrijft nuttige dingen over de aard van de Syrische staat, die hij vergelijkt met de situatie in de voormalige Sovjet-Unie en vooral die in nazi-Duitsland:
‘SyriĆ« is een Kafkaiaans labyrint. Kenmerkend waren de elkaar overlappende veiligheidsdiensten. In die zin was SyriĆ« een exacte kopie van de voormalige Sovjet-Unie, of zoals men wil van nazi-Duitsland, waar SD, SS, politie, ‘Gestapo’, ‘Grenzpolizei’, ‘GrĆ¼ne Polizei’, en wie weet wat al niet meer, naast elkaar opereerden. Hitler was zeer pragmatisch in dezen. Als iemand kwam om te klagen over overlappende machtsvelden, gaf hij deze persoon een persoonlijke volmacht. Als vervolgens zijn concurrent kwam, kreeg deze eenzelfde volmacht. Met deze verdeel- en heersstrategie hield Hitler zelf alle touwtjes in handen. In SyriĆ« liepen al deze touwtjes samen in de burelen van de familie Assad, en geen computergeneratie kon die zomaar doorknippen. De bevolking van SyriĆ« was relatief arm. Lage en middeninkomens domineerden de samenleving. De private sector was in handen van familieclans en de overheidsbaantjes waren gebaseerd op een cliĆØntele systeem en was even verrot als dat van voormalige Oostbloklanden. Er werd simpelweg niet op kwaliteit geselecteerd maar op loyaliteit.’ (27,28)
Familie Assad
Over de familie Assad lezen we nog dat de oorlog toch wel flink in de familiekosten gaat lopen. De Assads hebben er alles voor over om deze oorlog te winnen, zo blijkt:
SyriĆ« en de hyenaās van Damascus – Vincent Dumas‘Terwijl de vluchtelingen kou lijden in de kampen, heeft de clan van de familie Assad zijn buitenhuizen aan de CĆ“te d’Azur te koop gezet. Het zou gaan om 1 miljard euro aan onroerend goed. De oorlog moet immers betaald worden. De jakhalzen van Damascus houden vooralsnog stand. Zij onderwerpen slechts zelden zelf hun prooi, maar werken gewiekst samen met anderen en verdelen de buit. Hun deelpacten met Russen, Perzen en Koerden maken dat meer dan duidelijk (…) Deze oorlog is te complex voor simpele oplossingen, zoals ook bleek bij de vredesbesprekingen in Montreux in januari 2014. Het conflict is een kind van de Arabische Lente, maar geboren met defecten, innerlijke tegenstrijdigheden en is even conservatief als weerbarstig revolutionair.’ (111)
Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam
Enne Koops
