Dark
Light

Falklandeilanden / Islas Malvinas

Auteur:
4 minuten leestijd

Falklandeilanden. Eilandengroep in het zuiden van de Atlantische Oceaan. Overzees gebiedsdeel van Groot-Brittannië. Argentinië, dat de eilandengroep als Argentijns grondgebied ziet, noemt de eilanden Islas Malvinas.

Malvinas of Falklandeilanden
Malvinas of Falklandeilanden
De Europese ontdekker van de Falklandeilanden is vermoedelijk de Britse zeevaarder John Davis (1550-1605). Bekend is dat deze zeevaarder de eilandengroep ongeveer zeshonderd kilometer ten noordoosten van Kaap Hoorn in 1592 ziet liggen.

Acht jaar later ziet de Nederlander Sebald de Weert (1567-1603) de eilanden. Deze heten daarom ook nog enige tijd de Sebald de Weert-eilanden. Zowel John Davis als Sebald de Weert betreden de eilanden niet. Voor zover bekend is de Britse kapitein John Strong in 1690 de eerste Europeaan die er voet aan wal zet. De kapitein vernoemt de eilanden naar de man die dan schatbewaarder is van de Britse marine: Anthony Cary, de vijfde burggraaf van Falkland.

De Engelsen koloniseren de eilanden aanvankelijk niet. De Fransen vestigen zich in 1764 als eerste op East Falkland en stichten daar Port Louis. Twee jaar later arriveren ongeveer honderd Britten. Deze vestigen zich op het in het noordwesten gelegen Saunders Island. Voor zover bekend werden de eilanden voor de komst van de Europeanen niet bewoond. Mogelijk bereikten Patagonische indianen de eilanden wel met hun kano’s. Er zijn echter geen bewijzen gevonden dat deze indianen zich ook vestigden op de eilanden.

Frankrijk verkoopt in 1767 zijn nederzettingen aan Spanje dat daarna aanspraak maakt op de hele eilandengroep. De Britten betwisten dit, maar ontruimen toch hun nederzetting. Nadat Argentinië zich in 1816 heeft losgemaakt van Spanje, probeert dit land de Falklandeilanden in bezit te krijgen en sticht het enkele nederzettingen. Enkele jaren heeft Argentinië zelfs een klein garnizoen op de eilanden gelegerd. Dit garnizoen wordt in 1833 echter verjaagd door de Britten die zich hierna blijvend op de eilanden vestigen. In 1843 worden de Falklandeilanden een kolonie van het Verenigd Koninkrijk. Tot 1962 horen ook de South Orkney Islands, de South Shetland Islands en een deel van Antarctica bij de zogenaamde Falkland Islands Dependencies. Deze gebieden worden in 1962 echter een afzonderlijke kolonie: het Brits Antarctisch Territorium.

De in 1851 opgerichte Falkland Island Company (FIC) heeft een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van de Falklandeilanden. Deze onderneming kreeg van de koning van Engeland toestemming om landbouw en handel te stimuleren. Grote delen van de eilanden zijn nog altijd in bezit van de FIC. Aanvankelijk werd er vooral gehandeld in wol. Op de eilanden, waar vanwege een voortdurende westenwind nauwelijks bomen groeien, zijn verschillende schapenhouderijen te vinden. Ook de visvangst is een belangrijke bron van inkomsten.

Eerste Wereldoorlog

Zowel tijdens de Eerste als de Tweede Wereldoorlog dient de havenstad Stanley als een belangrijk vlootsteunpunt voor de Britse marine. Op 8 december 1914 wordt vlakbij de eilanden een zeeslag gevoerd tussen Groot-Brittannië en Duitsland. De strijd wordt beslist in het voordeel van de Britten. Een eskader onder leiding van de Duitse graaf Maximilian von Spee wordt hierbij vernietigd.

Falklandoorlog

Ondergang van de door de Britten getorpedeerde Argentijnse kruiser ‘Belgrano’
Argentinië blijft haar aanspraken op de eilanden handhaven. Dit resulteert in 1982 in de Falklandoorlog. De Argentijnse junta van Leopoldo Galtieri bezet dan de eilanden die op dat moment dus een overzees gebiedsdeel van het Verenigd Koninkrijk zijn. De Argentijnen denken een goed moment uitgekozen te hebben voor de aanval. Ze vermoeden dat Groot-Brittannië niet zal reageren op de bezetting omdat het land te kampen heeft met zware economische en sociale problemen. De Britse premier Margaret Thatcher besluit echter wel in actie te komen. Groot-Brittannië verklaart Argentinië de oorlog en in juli 1982 landen Britse troepen op de Falklandeilanden. Het land weet de eilanden vrij eenvoudig te heroveren op de Argentijnen. De strijd kost ongeveer 700 Argentijnse en 255 Britse militairen het leven. Daarnaast overlijden er drie bewoners van de eilanden.

Na de Falklandoorlog besluit Groot-Brittannië permanent enkele duizenden Britse militairen op de eilanden te legeren. De eilanden worden na de oorlog weer bestuurd door de Britten, maar de Argentijnen, die de eilanden Islas Malvinas noemen, beschouwen de Falklandeilanden nog altijd als Argentijns grondgebied.

Olie

Begin jaren negentig wordt duidelijk dat rondom de Falklandeilanden olievelden liggen. Februari 2010 start een Britse oliebedrijf ongeveer honderd kilometer ten noorden van de eilanden met proefboringen. Het conflict tussen Argentinië en Groot-Brittannië laait hierdoor opnieuw op. Volgens Argentinië zijn de boringen niet rechtmatig. De Britten zien dat anders en zeggen dat de boringen plaatsvinden in Britse wateren.

Naar aanleiding van de boringen besluit Argentinië al het scheepsverkeer naar de Falklandeilanden te gaan controleren. Daarnaast heeft de Argentijnse minister van Buitenlandse Zaken, Jorge Taiana, de VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon te bemiddelen bij het conflict. De Britten zien hier niets in. Volgens hen is er helemaal geen sprake van een conflict en is de Britse soevereiniteit over de eilanden volstrekt duidelijk.

Begin 2012 laait het conflict opnieuw op als de Britten een oorlogsschip naar de eilanden sturen. De Argentijnen beschouwen dit als een provocatie en beschuldigen de Britten er korte tijd later van ook een onderzeeër met kernwapens naar de Falkland-eilanden te hebben gestuurd. De Britse VN-ambassadeur doet die beschuldiging af als “aantoonbaar absurd”.

×