Honderd jaar Haagse dak- en thuislozenzorg

De burgemeester van Den Haag, Jozias van Aartsen, neemt donderdag het eerste exemplaar van een jubileumpublicatie over de geschiedenis van de Haagse dak- en thuislozenzorg in ontvangst. Het boek is geschreven naar aanleiding van het honderdjarig bestaan van de Kessler Stichting.

Deze stichting zet zich al een eeuw in voor sociaal kwetsbare mensen. De geschiedenis gaat terug tot het begin van de twintigste eeuw, lang vóór de ontwikkeling van het sociale zorgstelsel in Nederland.

Rond 1900 waren daklozen en andere hulpbehoevenden in Nederland nog aangewezen op de particuliere armenzorg, die meestal politiek of religieus gekleurd was. Veel mensen vielen daardoor buiten de boot. Opvang had volgens de stichting destijds het karakter van gedwongen reclassering en heropvoeding, en werd vaak als een straf ervaren.

In 1912 werd in Den Haag op particulier initiatief een ‘Tehuis voor Onbehuisden’ opgericht aan de Steijnlaan. De initiatiefnemers, waaronder gemeenteraadsleden en zakenlui, wilden een opvangfaciliteit creëren waarin mensen van alle gezindten en achtergronden welkom waren. Door een gift van de zakenman D.A.J. Kessler (1855-1939) kon in 1923 nieuwbouw aan De La Reykade (nu: De La Reyweg) worden gerealiseerd. Het gebouw, naar Kessler vernoemd, werd vanwege de moderne inrichting in de media als ‘een paleis voor daklozen’ omschreven. Om bewoners een opleiding en inkomstenbron, en daarmee een weg terug naar zelfstandigheid te bieden, werd de Algemene Haagsche Dienstverrichting (AHD) opgericht.

Twee Haagse kunsthistorici, Andréa Kroon en Audrey Wagtberg Hansen, doken in de geschiedenis van de stichting en schreven het jubileumboek Kessler Stichting: 100 jaar thuis in Den Haag. Het boek wordt donderdag gepresenteerd tijdens een symposium in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.

De geschiedenis van de Kessler Stichting is volgens de auteurs in feite een beknopte maatschappijgeschiedenis:

“Ze beschrijft de ontwikkeling van het sociale zorgsysteem, de (geestelijke) gezondheidszorg en mentaliteitsverschuivingen in de samenleving. In de loop der jaren werden de hulpverlening geprofessionaliseerd en nieuwe vormen van Begeleid Wonen geïntroduceerd. De AHD is opgevolgd door Pakkie Deftig, een keten tweedehands kledingwinkels. Indrukwekkend zijn de individuele verhalen van bewoners, die een dagelijkse strijd met zichzelf leverden om hun zelfstandigheid terug te winnen.”

Het onderwerp van het boek sluit ook goed aan bij de Maand van de Geschiedenis. De thema van dat nationale historische evenement is dit jaar Arm & Rijk. Bezoek voor meer informatie over het boek de website van de Kessler Stichting.