Dark
Light

8 maart: Internationale Vrouwendag

Actiedag van de vrouwenbeweging
Auteur:
2 minuten leestijd
Poster voor Internationale Vrouwendag 1914
Poster voor Internationale Vrouwendag 1914

Over de hele wereld wordt op 8 maart Internationale Vrouwendag gevierd. Op deze dag wordt traditiegetrouw stilgestaan bij vrouwenrechten (onder andere op het gebied van arbeid en kiesrecht). En er wordt aandacht gevraagd voor situaties waarin vrouwen nog achtergesteld worden. Internationale Vrouwendag: het gevolg van ruim een eeuw vrouwenemancipatie.

Poster voor Internationale Vrouwendag, 1975
Poster voor Internationale Vrouwendag, 1975 (Publiek Domein – wiki)
De Vrouwendag begon met de Duitse politica Clara Zetkin (1857-1933), een overtuigd socialiste. Socialisme kon niet bestaan zonder vrouwen, zo betoogde deze politica. Zetkin streed al langer voor vrouwenrechten in haar geboorteland. Omdat ze weinig gehoor kreeg lanceerde ze het socialistische vrouwenblad Die Gleichheit. In haar emancipatiestrijd zocht de Duitse politica ook samenwerking met vrouwen uit andere Europese landen. Met een aantal van deze vrouwen organiseerde ze in 1907 de Eerste Internationale Socialistische Vrouwenconferentie in Stuttgart. Tijdens deze conferentie werd besloten een motie in te dienen bij de Tweede Internationale (internationale organisatie van socialisten) waarin de partijen verplicht werden om zowel voor mannenkiesrecht als vrouwenkiesrecht te strijden. De motie werd aangenomen.

Na het succes van de eerste vrouwenconferentie, kwam er in 1910 een tweede conferentie in Kopenhagen. Omdat de socialistische mannen zich wat de vrouwen betreft nog te weinig inzetten voor het vrouwenkiesrecht werd op de tweede conferentie besloten een Internationale Vrouwendag te organiseren. Deze dag zou in het teken komen te staan van demonstreren, vergaderen en propaganda voeren voor het vrouwenkiesrecht. In 1910 zag de Vrouwendag dus het levenslicht, maar werd het nog op willekeurige dagen gehouden.

Internationale Vrouwendag op 8 maart

De datum van 8 maart werd aanvankelijk in 1921 gekozen. Vier jaar eerder waren op die achtste maart vrouwen in Sint Petersburg massaal in opstand gekomen tegen de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog en voedseltekort. De demonstratie liep uit op een algemene staking. Die staking wordt ook gezien als begin van de revolutie, waarbij de communisten de macht grepen. Daardoor is 8 maart ook een communistische feestdag. De Vrouwendag werd de daaropvolgende jaren met name in communistische kringen op 8 maart gevierd.

Pas in 1960 werd Internationale Vrouwendag weer groot gevierd op 8 maart, toen de Nederlandse Vrouwenbond (NVB) ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de vrouwendag het boek Baanbreeksters – Levensgeschiedenissen van strijdbare vrouwen uitgaf. Ook in de Verenigde Staten, waar de tweede feministische golf uitbrak, werd Internationale Vrouwendag een traditie. Daar wordt overigens een demonstratie in New York op 8 maart 1908 als oorsprong van de Internationale Vrouwendag gezien. Duizenden textielarbeidsters gingen toen de straat op om betere werkomstandigheden, vrouwenkiesrecht en afschaffing van kinderarbeid te bepleiten.

In 1978 werd Internationale Vrouwendag officieel erkend door de Verenigde Naties. Sindsdien worden er elk jaar wereldwijd talloze activiteiten gehouden om solidariteit te tonen voor onderdrukte vrouwen.

Afbeelding uit de Doodle ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag
Afbeelding uit de Doodle ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag (2017)

Goodle Doodle

Zoekmachine Google staat vrijwel ieder jaar stil bij Internationale Vrouwendag door een aangepast logo, een zogenaamde Google Doodle, op zijn startpagina te plaatsen. In 2018 plaatste Google bijvoorbeeld twaalf comics van vrouwelijke digitale kunstenaars van over de hele wereld. In een van de mini-strips vertelt een vrouw bijvoorbeeld over haar herinneringen aan de Val van de Berlijnse Muur, terwijl in een andere mini-strip het verhaal van een jonge moeder centraal staat.

Boek: 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis

Korte video over Internationale Vrouwendag

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken.

Steun ons werk

Gerelateerde rubrieken:

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.171 actieve abonnees)


Donateurs ondersteunen ons project en dragen direct bij aan de uitbreiding van ons archief.

Meer informatie

×