Lotte Kaatee
Wat doe je als je keizer bent van een land dat een enorm grote oorlog heeft verloren, waar het volk je de rug toekeert en de tegenstander je wil laten oppakken voor oorlogsmisdaden? Je dood vechten of de trein pakken naar het Limburgse plaatsje Eijsden en de rest van je leven al bomen kappend in de Doorn rondbrengen. De Duitse keizer Wilhelm koos voor het laatste, toen ‘zijn’ Duitsland de Eerste Wereldoorlog had verloren.
Zijn aankomst in Nederland was allerminst keizerlijk. Op 10 november 1918 kwam in het Limburgse grensplaatsje Eijsden een trein uit België aan. Normaal gesproken zaten er Belgische vluchtelingen in, die soms werden teruggestuurd of werden overgebracht naar een vluchtelingenkamp. Maar uit de trein van 10 november 1918 stapte niet een Belg, maar een man in een uniform van een hoge Duitse officier. De mond van menig grenssoldaat en douanier zal open zijn gevallen toen deze officier verklaarde dat hij Keizer Wilhelm II van Duitsland was en dat hij asiel wilde in het neutrale Nederland.
De keizer had de hoop op een overwinning opgegeven en was die nacht nog uit zijn hoofdkwartier in Spa gevlucht. Toen hij arriveerde in Nederland heeft hij zeker nog 48 uur in spanning gezeten of hij ook daadwerkelijk werd toegelaten. Op 11 november 1918 was in het Franse Compiègne de wapenstilstand getekend en kon de keizer worden opgepakt voor oorlogsmisdaden, want hij bevond zich immers op Belgisch grondgebied. Maar op 12 november 1918 kwam het verlossende bericht, de Nederlandse regering en koningin Wilhelmina waren op de hoogte gebracht en hadden zijn asielaanvraag goedgekeurd.
Kasteel Amerongen
De keizer werd door de regering ondergebracht in kasteel Amerongen, alwaar hij zijn troonafstand ondertekende. Eigenlijk zou hij hier maar zes dagen blijven, maar in werkelijkheid verbleef hij anderhalf jaar in het kasteel. In Amerongen was het leven een klein beetje keizerlijk, want Wilhelm en zijn vrouw werden verzorgd door veertig lakeien. Bovendien was het een goedkope slaapplek, want de keizer hoefde niets te betalen voor zijn verblijf in Amerongen.
Zestig wagons
In 1920 kocht hij uit eigen middelen Huis Doorn. Hij liet uit zijn ‘oude’ paleizen in Berlijn en Potsdam zestig wagons vol met spullen overbrengen. Daarnaast liet de keizer de oprijlaan verleggen van de drukke Dorpsstraat naar de rustigere Doornseweg.
In Doorn pakte hij zijn hobby op waar hij in Amerongen met hartenlust aan was begonnen: houthakken. Dat ging in zo’n snel tempo dat het bosrijke gebied snel uitdunde.
Dat banden met Duitsland niet helemaal waren afgesneden, bleek wel toen de nazi’s meer invloed kregen in Duitsland. Wilhelm II hoopte dat de nazi’s de monarchie zouden herstellen. Toen Adolf Hilter in 1933 echter aan de macht kwam, werd het Wilhelm II al snel duidelijk dat Hilter helemaal niet de monarchie wilde herstellen. Integendeel. In 1934 verbood Hilter alle monarchistische verenigingen.
Gevangen
Toen in 1940 Duitsland Nederland binnenviel, werd het landgoed in Doorn afgegrendeld en zat de keizer gevangen in zijn eigen huis. Ondanks dat hij zich niet identificeerde met de nazi-ideologie, zond Wilhelm wel een telegram naar Hitler met daarin zijn felicitaties in verband met de verovering van Frankrijk. Wrok tegen zijn voormalig tegenstanders zat duidelijk diep.
Overlijden
Wilhelm II had wel de opkomst van het derde rijk meegemaakt, maar niet de ondergang. Op 4 juni 1941 overleed de keizer namelijk aan een longembolie. Hij werd niet als zijn voorouders bijgezet in de Berliner Dom. Al in 1933 had hij bij testament bepaald dat hij in Doorn werd begraven, als ten tijde van zijn overlijden de monarchie niet zou zijn hersteld. Zijn zoon liet voor de keizer een mausoleum maken bij een groep rododendrons in het park. Daar heeft de keizer zijn laatste rustplaats gevonden.
Lees ook: Huis Doorn – Huis van de Duitse keizer
Boek: Keizer Wilhelm II in Nederland
