De Britse professor Noah Charney (foto boven) staat in zijn onlangs verschenen boek Kunstvervalsing stil bij de mysteries, intriges en de schandalen van een groot aantal kunstvervalsingen. De geschiedenis van kunstvervalsingen zit vol met misdaadverhalen, die fascinerend, vaak bizar en altijd waargebeurd zijn. Enne Koops stelde de auteur een paar vragen.
Wat maakt het onderwerp ‘Kunstvervalsing’ zo fascinerend?
“De persoonlijke karakters van degenen die kunstwerk vervalsen zijn buitengewoon interessant. Iedereen houdt van true crime, maar kunstvervalsers stijgen daar nog bovenuit als kleurrijke, aimabele karakters die zonder moeite zouden kunnen figureren in de romans van Dickens. Hun persoonlijkheden roepen ook niet direct weerzin op: ze doen niemand fysiek kwaad en beschouwen zichzelf eerder als grappenmakers dan als criminelen. Natuurlijk richten ze schade aan, maar binnen het brede spectrum van de criminaliteit zijn ze relatief onschuldig.”
Wie is in uw ogen de grootste kunstvervalser ooit?
“Eric Hebborn, zonder twijfel. Hij is mijns inziens de enige vervalser – van de ongeveer 100 die ik onderzocht heb -, die het niveau van de oorspronkelijke makers wist te evenaren. Hij was enorm gepassioneerd: hij streefde naar het juist weergeven van de kleinste details. Hij wilde bijvoorbeeld het effect van galnoteninkt op papier reproduceren. Galnoteninkt is zuur en leidt na honderd jaar tot inktvraat. Hebborn zorgde ervoor dat hij zijn moderne replica’s met dezelfde inkt schilderde, maar vergat niet om daarbij ook zwavelzuur te gebruiken om zo het effect van inktvraat na te bootsen. Daardoor leken zijn reproducties ook fysisch ouder dan ze waren. Dit niveau van precisie was eigenlijk niet noodzakelijk, maar Hebborn wilde de kunstwerken per se zo namaken dat ze een forensisch onderzoek konden doorstaan.”
Kunstvervalsing. Misleiding en masterminds van meestervervalsersHeeft u concrete plannen voor een nieuw boek, en zo ja, waarover gaat dit boek?
Jazeker. Mijn volgende boek is bijna afgerond. Het wordt in het najaar van 2016 gepubliceerd bij uitgeverij Norton onder de titel ‘The Collector of Lives: Giorgio Vasari and the Invention of Art’. Ik schrijf het boek met de beroemde kunsthistorica Ingrid Rowland en we hopen, uiteraard, dat er ook van dit boek een Nederlandse vertaling uitgebracht wordt. ‘The Collectors of Lives’ gaat over de geschiedenis van hert menselijk denken over kunst, van de prehistorie tot heden, zoals deze werd gezien door de ogen van de renaissanceschilder en ‘vader van de kunstgeschiedenis’ Giorgio Vasari.
Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam
Enne Koops
