Historiek
Het schip werd in 1975 gevonden. Hoewel het wrak het vrij ondiep ligt, boven het grondwater, is het toch nog vrij compleet. In 2003 werd het schip al eens uitgebreid verkend. Toen werd ook een rapier gevonden. Dit speciale ranke zwaard bleek uit het eind van de zestiende eeuw te dateren.
De afgelopen twee maanden hebben archeologen het scheepswrak bij Lelystad uitvoerig onderzocht. Jaarringonderzoek heeft uitgewezen dat het schip is gebouwd in 1553. Het gaat daarmee volgens erfgoedcentrum Nieuw Land om het oudste karveel gebouwde vrachtschip in Nederland. Het erfgoedcentrum:
“De lengte van de planken van het schip zijn dertien meter. Dat wijst er op dat er gigantische bomen zijn gebruikt bij de bouw, van ten minste vijfentwintig meter hoog. De gevonden hogere delen van het schip geven inzicht in hoe het ruim en het dek eruit hebben gezien.”
Het schip is volgens de archeologen tijdens een zware storm gekapseisd omdat zware ballaststenen van hun plaats blijken te zijn geraakt. De onderzoekers vonden verder onder meer een stookplaats met bijbehorend stook- en kookgerei en gereedschappen, twee tonnetjes gevuld met kalksteen, twee rapieren (degens) en twee hellebaarden, twee complete steengoed kruiken, een houten mesheft met mes, twee munten en een koperen kraan.
Hoewel er veel bekend is geworden over het schip zijn er toch ook nog veel onduidelijkheden. Zo is bijvoorbeeld onduidelijk of het om een Amsterdams vrachtschip of een Geuzenschip gaat en ook weten de onderzoekers nog niet of het schip voorzien was van een militair escorte. Nieuw Land:
“In het ruim zijn zware ijzeren staven/baren gevonden, die mogelijk deel uitmaken van de lading. Maar de tonnetjes met kalksteen kunnen wijzen op een Geuzenschip. Uit onderzoek blijkt dat de Watergeuzen de Spaanse vloot tijdens de Slag op de Zuiderzee in 1573 bestookten met ongebluste kalk. De Spaanse soldaten aan boord van de Inquisitie durfden daardoor niet aan dek te komen.”
De opgraving maakte deel uit van de jaarlijkse IFMAF (International Fieldschool for Maritime Archaeology Flevoland), een samenwerking tussen provincie Flevoland, gemeente Lelystad, Rijksuniversiteit Groningen, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Nieuw Land. Volgend jaar wordt het onderzoek voortgezet.
Overzicht van boeken over de maritieme geschiedenis
