Lilian Visser
Het is de droom van de Hoge Raad voor Oudheidkunde in Luxor: het blootleggen van een drieduizend jaar oude sfinxenlaan laan die verschillende religieuze gebouwen met elkaar verbindt. De nieuwe toeristische attractie moet talloze toeristen trekken. Deze moeten gezamenlijk jaarlijks 37 miljoen euro in het laatje brengen. In de veertiende eeuw voor Christus werd begonnen met de aanleg van de laan waar onder meer de tempels van Luxor en Karnak aan liggen. Bijna een millennium later werd de laan echter bij een grote overstroming overspoeld met een laag slib en raakte het in de vergetelheid.
Sinds drie jaar zijn Egyptische archeologen de laan enthousiast weer vrij aan het maken. Bij opgravingen zijn onder meer een Romeinse wijnkelder en 620 sfinxen blootgelegd. Volgens het internationale persbureau Inter Press Service (IPS) hebben deze activiteiten echter grote gevolgen voor de bevolking die al eeuwen in het gebied woont. De meeste van de 850 huizen op de route zijn inmiddels verwijderd. Volgens de gouverneur van Luxor, Samir Farrag, hebben alle gezinnen een nieuw appartement of 10.000 euro gekregen voor hun verplichte verhuizing. Volgens betrokken met wie IPS heeft gesproken, kregen diegenen die gedwongen moesten verhuizen echter maar 4000 euro of een vervangend appartement diep in de woestijn. Ook zijn de watertoevoer en elektriciteit in de bwewuste laan al afgesloten, terwijl er nog mensen wonen.
Bulldozer
De zorgvuldigheid waarmee de laan wordt uitgegraven baart de werelderfgoedorganisatie UNESCO bovendien zorgen. Nadat een onderzoeksteam de locatie in 2008 bezocht liet de organisatie weten zich grote zorgen te maken over de zware machines die worden ingezet om de klus zo snel mogelijk te klaren. UNESCO maakt zich met name zorgen over de tempels van Luxor en Karnak. Volgens een anonieme archeoloog die IPS sprak, kunnen door de bulldozers allerlei archeologische waardevolle spullen worden vernietigd. “Archeologie bedrijf je niet met een bulldozer”, zei de man tegen het persbureau. “Het kost jaren om een locatie bloot te leggen en te documenteren.” Die tijd heeft de Egyptische overheid echter niet. Over een maand worden de eerste toeristen verwachten op de laan. Klaar met de opgravingen zijn de archeologen echter nog lang niet.
