Historiek
Transvaals generaal. Piet Cronjé voerde het commanda tijdens de Boerenoorlogen in Transvaal. Na de verloren Tweede Boerenoorlog wordt hij artiest.
Als in Transvaal goud wordt gevonden, trekken steeds meer Britten als ‘gastarbeider’ naar de regio. Omdat ze slecht worden behandeld, lokt de Britse overheid een opstand onder de Britten uit, waarbij deze hulp zullen krijgen van Leander Starr Jameson. Jameson valt echter zonder mandaat aan, de Jameson Raid. Bij Krugersdorp wordt hij opgewacht door Piet Cronjé en zijn mannen en die winnen overtuigend. Jameson en zijn mannen moeten zich overgeven.
Verslagen
Mede naar aanleiding van de Jameson Raid breekt de Tweede Boerenoorlog (1899-1902) uit. Nadat Cronjé en zijn mannen aanvankelijk de Britten twee maanden weten op te houden, wordt Cronjé bij Moderrivier verslagen. In 1900 moet hij zich overgeven. Hoewel Cronjé voorheen bekend stond als de ‘dappere generaal’, wordt de verloren slag hem nog lang verweten.
Cronjé wordt als krijgsgevangene naar het Britse eiland St Helena gestuurd, ten westen van de Afrikaanse kust. Na de oorlog wordt hij vrijgelaten (1902) en gaat hij naar de Verenigde Staten om daar deel uit te maken van zogenaamde Boereoorlogsirkus (Boer War Circus), een groep veteranen die tijdens hun tournee door de Verenigde Staten de veldslagen van de Boerenoorlogen naspelen. Hij wordt dan de ‘circusgeneraal’ genoemd. Cronjé sterft op Coney Island in 1911.
In Nederland zijn een aantal straten naar Cronjé vernoemd. In Haarlem draagt zelfs een winkelcentrum zijn naam.
