Dark
Light

Ole Rømer en het ‘vaststellen van de lichtsnelheid’ (1676)

Auteur:
1 minuut leestijd
Ole Rømer en het 'vaststellen van de lichtsnelheid'
Ole Rømer en het 'vaststellen van de lichtsnelheid'

Google staat vandaag stil bij het feit dat de Deens astronoom Ole Rømer exact 340 jaar geleden een bijzonder klusje klaarde: het vaststellen van de lichtsnelheid. De wetenschapper stelde op 7 december 1676 vast dat het licht zich verplaatst met een snelheid van 225.000 kilometer per seconde.

Ole Rømer
Ole Rømer
Ole Rømer werkte in zijn carrière onder meer samen met beroemde wetenschappers als Gottfried Leibniz, Christiaan Huygens en Isaac Newton. De astronoom observeerde de eclipsen van Io, een maan van Jupiter. En hij ontdekte iets bijzonders. Als Jupiter ver van de aarde afstond, klopte de voorspelling wanneer de verduistering zou optreden niet meer. De verduistering trad volgens de berekeningen dan “te laat” in. Ook merkte hij dat de voorspellingen weer klopten toen de afstand tot Jupiter een half jaar later weer kleiner was geworden.

Op basis van deze geleerde ontdekkingen, stelde Ole Rømer vast dat dit verschijnsel zich voordeed doordat het licht een langere afstand moest afleggen. De Deen stelde het tijdsverschil vast op 11 minuten per astronomische eenheid (circa 150 miljoen kilometer). In 1676 bepaalde hij op grond van dit onderzoek, als allereerste wetenschapper, de lichtsnelheid. Hij kwam uit op ongeveer 225.000 km/s. Enkele jaren later kwam de Franse natuurkundige Hippolyte Fizeau met een berekening die nog 5 procent nauwkeuriger was. Wetenschappers als Léon Foucault en Albert Michelson verfijnden de berekeningen daarna nog verder.

Volgens de huidige wetenschap is de lichtsnelheid 299.792,458 km/s.

Temperatuurschaal

Koning Christian V van Denemarken was onder de indruk van de prestaties van de geleerde en haalde hem in 1681 naar Kopenhagen. Daar werd hij directeur van de Ronde Toren, een astronomisch observatorium, waar hij onder meer een planetarium vestigde. Ook bijzonder is nog dat Ole Rømer in 1701 ook een temperatuurschaal ontwikkelde, gebaseerd op twee vaste meetpunten: kokend water en smeltend pekel. Dit idee van een temperatuurschaal op basis van twee vaste punten werd later ook gebruikt door Anders Celsius en Gabriel Fahrenheit.

Zie ook: Lijst van uitvindingen
Boek: De grote wetenschappers – 500 jaar revolutionaire ontdekkingen

Vaststellen van de lichtsnelheid door Ole Rømer

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.015 actieve abonnees)


Ruim 50.000 geschiedenisliefhebbers ontvangen wekelijks onze gratis nieuwsbrief.

Meld u ook aan

×