Dark
Light
Hoe Hollandia van de kaart verdween
Het was een laatste tik tegen het zere been van Nederland als oude koloniale macht in de Indonesische archipel. In 1962 moest Den Haag noodgedwongen de stekker uit een project trekken waarin de regering zelf steeds meer was gaan geloven: het voorbereiden van de Papoea’s van Nederlands Nieuw Guinea op zelfbeschikking.
Een onmogelijke opgave in Indië: humanitair kolonialisme
VOC-bestuurder Herman Warner Muntinghe is wel gezien als voorloper van Multatuli die in 1860 zijn geruchtmakende boek 'Max Havelaar' publiceerde. Net als Multatuli was Muntinghe tegen knevelarij van de inlandse bevolking (terwijl beiden geen principiële bezwaren hadden tegen het kolonialisme).
De andere kant van de bersiap
In Indonesië was de bersiap-periode (eind 1945, begin 1946) niet alleen een tijd van moord en doodslag door fanatieke Indonesische ‘pemoeda’ (jongeren). Gematigde pemoeda interneerden en evacueerden van oktober 1945 tot eind mei 1947 zo’n 56.000 (Indo-)Europeanen waardoor deze die barre tijd overleefden.
Herman Warner Muntinghe, architect van de koloniale staat
Herman Warner Muntinghe was de belangrijkste grondlegger van de nieuwe koloniale staat die in de vroege negentiende eeuw in de Indonesische archipel ontstond.
Depok: een opmerkelijk sociaal experiment in Indië
De West-Javaanse stad Depok, tegen de zuidgrens van de Indonesische hoofdstad Jakarta geplakt, heeft een heel bijzondere geschiedenis. In 1714 vormden vrijgelaten slaven er een unieke gemeenschap. De onafhankelijke Republiek Indonesië maakte daaraan in 1952 een einde. Maar nog steeds voelen verre nazaten van de vrijgelaten slaven een bijzondere band.
‘Er was in Indonesië orde en rust, totdat de Nederlanders terugkeerden’
"We wisten wel de letterlijke betekenis van het woord ‘onafhankelijkheid’ maar konden ons geen voorstelling maken van wat onafhankelijkheid werkelijk inhield, vandaar dat we er een beetje apathisch op reageerden."
‘Wat als het niet bevalt in Nederland?’
Tussen 1945 en 1968 maakten zo’n 300.000 mensen de oversteek van Indonesië naar Nederland. Wat waren de redenen voor hun vertrek? Hoe verliep de reis? En de aankomst in Nederland?
Bronbeek en Oud-Indiëgangers
In Nederlands’ koloniale tijdperk waren talloze militairen actief in de overzeese gebieden. Sommige van hen konden na hun dienst niet meer dienen in het leger en kwamen terecht in Bronbeek, een tehuis voor veteranen.
Sodom en Gomorra op de Veluwe
Een kolonel vertelde de Franse historicus Henry Havard eind negentiende eeuw hoe de militairen in Harderwijk op straat werden aangespoord tot consumptie, om ze tot de laatste stuiver uit te knijpen. Naast kroegen stikte het van de bordelen. ‘Er zijn op verschillende plekken in de stad kijkgaten teruggevonden in wanden en vloeren van oude huizen.’
Nederlandse moordcommando’s op Java
Nederlandse militaire inlichtingendiensten stuurden er tijdens de Indonesië-oorlog (1945-1950) moordcommando’s op uit om tegenstanders te liquideren. Dat meldt historicus Rémy Limpach in zijn boek 'Tasten in het duister'.
De opkomst van de oliebaronnen (en de auto als vooruitgangssymbool)
De familie Kessler bracht de grondleggers voort van twee van de grootste Nederlandse ondernemingen: Koninklijke Shell en Hoogovens. Daarmee stond ze aan de basis van een nieuwe wereld, gebouwd op olie en staal. In Nederlands-Indië hoopten de Kesslers rijk te worden, maar hun plannen voor plantages en andere ondernemingen liepen op niets uit en eindigden steevast in ruzie. Dit veranderde
