Religie. De geschiedenis van godsdienst. Berichten over onder meer het christendom, jodendom, islam, de reformatie, kerkgebouwen en religieuze kunstwerken.
Jacob van Maerlant (ca. 1235-1300) voltooide zijn Scolastica in 1271. Het is de eerste Middelnederlandse vertaling van de bijbelse geschiedenis, gebaseerd op de 'Historia scholastica' van Petrus Comestor uit de twaalfde eeuw.
Waar het boek is gemaakt, kunnen we vaststellen dankzij de bloemrijke decoratie: die is kenmerkend voor Leidse getijdenboeken uit het vierde kwart van de vijftiende eeuw.
'Die pelgrimage van der menscheliker creaturen' is een allegorische tekst geschreven door Guillaume de Deguilleville. De eerste miniatuur toont de slapende en dromende auteur. Volgens de tekst ziet hij een visioen van het hemelse Jeruzalem.
Het is een Bijbel in vijf grote foliodelen, die de bijbeltekst geeft in het Hebreeuws en Grieks, in oude Chaldeeuwse en Syrische versies, en in het officiële kerkelijke Latijn. Daarop volgen nog wetenschappelijke verhandelingen, grammatica's, lexica, tekstuitgaven en commentaren op de bijbeltekst in de genoemde talen.
Handschriften worden vaak speciaal persoonlijk gedecoreerd voor de opdrachtgever of ‘patroon’. Soms bestelt deze een bladvullende miniatuur met een afbeelding van zichzelf, devoot knielend voor zijn favoriete heilige.
Deze miniatuur uit het getijdenboek van Simon de Varie toont de heilige Christoffel die het Christuskind over de rivier draagt. Volgens de legende was Christoffel een reus die Christus diende door mensen een gevaarlijke rivier over te dragen. Op een dag kwam er een kind dat Christoffel vroeg hem naar de overkant te brengen. Toen de heilige hem naar de
Het hier getoonde boek is een ‘Biblia Pauperum’, een armenbijbel. Deze naam is weliswaar oud, maar onjuist. Armen in de Middeleeuwen konden niet lezen en hadden geen boeken. Begrijpelijk is de naam wel, omdat door het grote aantal illustraties ook ongeletterden het verhaal konden volgen. En ongeletterden waren arm.
Dat de Verenigde Oost-Indische Compagnie niet alleen expedities naar de Oriënt uitrust om er iets te halen, maar ook wel eens probeert er iets bruikbaars te brengen bewijst dit boekje. Het is een onderwijsmethode in de christelijke leer uit gereformeerd perspectief. Uitzonderlijk is dat het op Ceylon in ’s compagnies ‘gewoone drukkery’ is gedrukt in het Singalees. Echt succesvol zijn
Expositie Topstukken KB Een getijdenboek is in de late Middeleeuwen het belangrijkste gebedenboek voor leken en wordt vaak in opdracht vervaardigd. De miniatuur toont Maria met het Christuskind binnen een lijst van akeleien. De kleine Christus heeft zijn handje op de rand gelegd, waardoor op subtiele wijze een ruimte tussen de bloemenrand en de voorstelling wordt geschapen.
Expositie Topstukken KB In 2002 krijgt de Koninklijke Bibliotheek een kostbaar getijdenboek ten geschenke. Met een geschatte waarde van zes miljoen euro is dit het duurste particuliere geschenk dat ooit aan een culturele instelling in Nederland aangeboden is. Het maakte eens deel uit van de verzameling van de prinsen van Trivulzio te Milaan. Een getijdenboek is in de late Middeleeuwen