Afscheidsbrief collaborateur Ans van Dijk naar NIOD

Het NIOD kreeg onlangs een bijzonder object geschonken: de afscheidsbrief die Ans van Dijk aan de vooravond van haar executie op 14 januari 1948 aan de directeur van de Strafgevangenis Rotterdam schreef. Het NIOD heeft dat dinsdag bekendgemaakt.

De Nederlandse Ans van Dijk werd in 1948 als eerste enige vrouw na de Tweede Wereldoorlog geëxecuteerd. Ze werd ter dood veroordeeld vanwege haar verraad van onderduikers tijdens de oorlog. De executie werd op 14 januari voltrokken.

Een dag voor jaar schreef Van Dijk een afscheidsbrief aan An de Rooij, de directeur van de Strafgevangenis Rotterdam. Dankzij haar ´liefdevolle bemoeiingen´ kon Van Dijk toetreden tot de Rooms-Katholieke kerk. Op de dag van haar executie ontving Ans van Dijk de Eerste Heilige Communie.

Ans van Dijk was Joods. Ze had enige tijd een hoedenwinkel aan de Nieuwendijk in Amsterdam maar moest die in november 1941 sluiten omdat Joden vanaf dat moment geen zaak meer mochten leiden. Later dook Van Dijk onder maar in 1943 werd ze gearresteerd. Het NIOD:

“Om zichzelf te redden wordt ze Vertrouwensvrouw voor de rechercheur Peter Schaap en verraadt in die functie in de periode van mei 1943 tot en met augustus 1944 tenminste 145 mensen, veelal ondergedoken Joden, waaronder haar broer Jacob met zijn gezin.”

Kort na de oorlog werd Ans van Dijk opgepakt en ter dood veroordeeld.

Lees ook: Het einde van verraadster Ans van Dijk
Boek: De prooi wordt jager – De zaak van de joodse verraadster Ans van Dijk