Azië in Slot Zuylen

Van 23 april tot en met 25 september 2016 richt Slot Zuylen de blik oostwaarts voor de themapresentatie Azië in Slot Zuylen. Gidsen nemen bezoekers mee door het Slot en haar tuin en laten zien hoe Azië een plek vond in het leven van de voormalige bewoners.

De inspiratie voor dit thema is de bijzondere restauratie van twee Chinese knikpoppen uit de late achttiende eeuw, die voor het eerst worden tentoongesteld. Azië lijkt ver weg, maar dit seizoen zien, horen, ruiken en ervaren bezoekers dat dit werelddeel binnen handbereik was in het Groote Huys aan de Vecht.

Azië: vroeger voor de elite, nu voor iedereen

Door de oprichting van de VOC in 1602, de internationale handel die daaruit voortkwam en de latere activiteiten van Nederland als koloniale macht, vonden exotische kunst- en gebruiksvoorwerpen en specerijen en grondstoffen uit China, Japan en Indonesië in grote hoeveelheden hun weg naar de woonhuizen van de Westerse elite. Azië vertoont zich dan ook al eeuwen in Slot Zuylen, soms prominent, soms in de details. Zo had Hendrick Jacob van Tuyll van Serooskerken, heer van Zuilen, in 1692 een theekamertje ingericht met ontzettend veel porselein, ivoor en andere exotische voorwerpen. Het was een pronkkamer – state of the art ingericht en nu te zien als reconstructie – waarmee de familie haar status met verve etaleerde. Vroeger was dergelijke luxe voorbehouden aan de elite die in deze huizen resideerde, nu kan iedereen komen genieten van de Aziatische invloeden en bijzondere kunstvoorwerpen op Slot Zuylen. Ook zal de bezoeker horen hoe Nederlands Indië in de laatste eeuw een bewogen plaats vond in het leven van de bewoners. Het verhaal wordt verdergezet in de tuin: tijdens een wandeling ontdekken bezoekers de vele bloemen, struiken (zoals een pindakaasstruik) en bomen, die door de eeuwen vanuit Azië naar het Westen zijn gebracht.

Ja-knikkers

Na een verblijf van meer dan een halve eeuw in het depot, worden twee speciaal voor dit thema gerestaureerde Chinese knikpoppen – een beminnelijke oudere man en vrouw – voor het eerst sinds Slot Zuylen een museum werd in 1952 tentoongesteld voor het publiek. Ze keren terug naar de prominente plek waar ze oorspronkelijk stonden: de schoorsteenmantel in de Gobelinzaal. In Slot Zuylen gaven deze realistische poppen met bewegende hoofden ‘De Chinees’ een gezicht. Nergens anders in Nederland zijn vergelijkbare knikpoppen te zien in een historisch huis.

Ni Haifeng

Slot Zuylen geeft een hedendaagse toets aan de presentatie die tevens duidelijk maakt dat de complexe koloniale geschiedenis inherent verbonden is aan het Azië thema. De serie foto’s Self-Portrait as Part of the Porcelain Export Trade uit 1999-2001 van de internationaal gerenommeerde hedendaags kunstenaar Ni Haifeng (1964) is in een historische setting te zien. In deze bijzondere zelfportretten, te zien in de Tuyllenkamer omringd door eeuwenoude schilderijen, geeft de van oorsprong Chinese kunstenaar een kritische visie op de porseleinhandel en de culturele uitwisseling tussen Oost en West.

Randprogramma

Ter gelegenheid van Azië in Slot Zuylen verschijnt een rijkelijk geïllustreerd magazine dat in de museumwinkel wordt verkocht. Op zondag 5 juni is er een openbare lezingenmiddag naar aanleiding van het thema, en in het najaar staat een serie kindercolleges op het programma. In het museumcafé in het Koetshuis heeft het dagelijkse menu een Aziatisch tintje en speciaal voor kinderen is er iedere zondag een knutselactiviteit met Aziatische flair.

Boek: Slot Zuylen Oud-Zuilen