Laten we wel zijn: als jouw partner de hele tijd met iedereen ruziemaakte, dan ging jij toch ook op zoek naar vertier buitenshuis? Margaretha van Bourgondië, de vrouw van Lodewijk x, deed dat in ieder geval wel – en het zou haar slecht bekomen. Niet onverwacht natuurlijk, als je man bekendstaat om zijn korte lontje.
Op 5 maart 1942 verliet het overgrote deel van de Alkmaarse joden de stad, met achterlating van alles wat hun dierbaar was. Naar telling van de politie waren 178 joodse ingezetenen vertrokken. Inspecteur Ten Bensel blikte tevreden terug. In zijn eindverslag rapporteerde hij dat de ‘evacuatie’ een vlot verloop had gekend.
Het eerste kwart van de eenentwintigste eeuw stond tot dusver bol van oorlog, conflicten, klimaat- en milieuproblemen en zelfs een pandemie. Het biedt een bitter contrast met de rooskleurige toekomstdromen die in de jaren 1960 begonnen te circuleren. De Aquariustijd tijd stond op aanbreken: een New Age die het versleten Vissentijdperk van de afgelopen tweeduizend jaar zou opvolgen.
Wie in de negentiende eeuw van Nederland naar Nederlands-Indië wilde voer mee op een zeilend koopvaardijschip. De reis rond Kaap de Goede Hoop duurde enkele maanden en was gevaarlijk en oncomfortabel. Dat veranderde in 1869 toen het Suezkanaal werd geopend en geriefelijke stoomschepen passagiers in enkele weken naar de Oost brachten.
Geschiedenis wordt meestal geschreven. Maar niet altijd. Soms wordt geschiedenis ook geschilderd. Dan brengen kunstenaars een belangrijke gebeurtenis in beeld, proberen ze de tijdsgeest te vatten of richten ze de aandacht op de man en de vrouw in de straat en laten ze zien hoe de grote geschiedenis hun dagelijks leven bepaalt.
Je zou geneigd zijn de mens te zien als kroon op de schepping, en zo is de tekst ook uitgelegd. Zo simpel is het echter niet. Het verhaal gaat immers verder met een zevende dag: in de eerste regels van Genesis 2 rust God en ontstaat de sabbat.
Spionnen, infiltranten, verraders en intriganten. Je hebt ze in elke oorlog en tijdens elke bezetting. Zo ook in de provincie Noord-Holland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daar speelde Jan Jumelet, kabinetschef op het provinciehuis, een verraderlijke rol. Hij spioneerde in opdracht van zijn baas, de NSB-Commissaris der Provincie Bakker, maar ook voor de Duitse politiechef Rauter.
Opgroeiend in een Duits-Nederlands gezin raakte Bas von Benda-Beckmann al vroeg gefascineerd door de Tweede Wereldoorlog. Toen hij dertien was hoorde hij voor het eerst dat zijn oudtante Luise de weduwe was van Hitlers trouwste generaal, Alfred Jodl, die tijdens het Proces van Neurenberg als oorlogsmisdadiger ter dood was veroordeeld. Later volgden meer verhalen.
Wie iets over Romeins Utrecht wil weten, komt onvermijdelijk als eerste op het spoor van de vier castella in de provincie. Ze behoren alle vier tot de best bewaarde limesforten van Nederland en kennen daarnaast een markante opgravingsgeschiedenis. In Utrecht liggen ook de wortels van het onderzoek naar de Nederlandse limes.