Yuri Visser
Tijdens de reis maakt Beeckman een uitvoerig en kleurrijk beeldverslag van de inwoners en dieren van Indonesië. Hij getuigt volgens de Kunsthal in zijn werk van een “opmerkelijk heldere blik op de enorme variëteit aan bevolkingstypen die, met al hun verschillen, nauwkeurig door hem zijn vastgelegd – vele zelfs voor de eerste keer. Beeckman benadrukt hun ‘anderszijn’ zonder stereotypering of waardeoordeel”.
De waterverftekeningen van de verschillende in- en uitheemse bevolkingsgroepen zijn een zeldzaamheid in de Gouden Eeuw. Men kopieerde destijds liever thuis gedateerde prenten dan de gevaren van de reis naar ‘de Oost’ te trotseren. De kunstenaar die het avontuur aandurfde en zo aan de vraag naar waarheidsgetrouwe illustraties kan voldoen, was Andries Beeckman.
Voor de tentoonstelling, getiteld Van velerlei pluimage, zijn een groot aantal van de originele tekeningen, die in de loop der eeuwen over Europa verspreid zijn geraakt, bijeen gebracht. Ook te zien is het monumentale schilderij dat Beeckman naar aanleiding van zijn reis maakte. Hierop zijn onder meer onderhandelende Chinezen, marktvrouwen met groenten en fruit, paraderende Europeanen en voetbal spelende Javanen te zien.
Het anderhalve meter grote doek is een bruikleen van het Rijksmuseum en wordt in de Kunsthal voor het eerst weer herenigd met een ander bijzonder object; het album met 55 waterverftekeningen uit de Bibliothèque de l’Arsenal uit Parijs. De Kunsthal:
“Aangevuld met prenten, schilderijen, zeekaarten, citaten, geïllustreerde reisverhalen en tekeningen van de terugreis van Beeckman via Madagaskar en Zuid-Afrika biedt ‘Van velerlei pluimage’ een rijk overzicht van een ‘geglobaliseerde’ zeventiende-eeuwse wereld. In veelvormigheid doet Batavia in de Gouden Eeuw niet onder voor het hedendaagse Rotterdam met haar diverse bevolkingsgroepen. Bezoekers aan de Kunsthal Rotterdam hebben de kans mee te kijken en mee te reizen met Beeckman en dezelfde fascinatie te ervaren als de Europeanen van toen, tijdens hun eerste kennismaking met het exotische en onbekende.”
De tentoonstelling is nog te zien tot en met 11 mei 2014.
Zie ook het boek: Zeventiende-eeuwse aquarellen van Andries Beeckman
