Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 18 | Signalementen week 20 >>>
Selectie week 19, 2025
80 keer 2 minuten
In een wereld onder spanning herdenken we dat we tachtig jaar geleden werden bevrijd van onvrijheid, terreur en willekeur. Vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog ontstond een unieke traditie van herdenken en vieren. In 80 keer 2 minuten laten vooraanstaande historici, creatieve denkers en literaire auteurs hun licht schijnen over belangrijke momenten uit de herdenkingsgeschiedenis, die ons denken over herinnering en het stilstaan bij vrijheid blijvend hebben veranderd.
Accent
Frits Philips & Willem van Lanschot uitgevers voor de vrede
Frits Philips en Willem van Lanschot werden in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers stevig te grazen genomen. Toen het vrede was, wisten de twee Brabantse ondernemers het zeker: ‘dit nooit meer’. De bekende baas van het wereldwijde elektronicaconcern Philips en de vooraanstaande directeur van Van Lanschot, de oudste bank van Nederland, begonnen samen uitgeverij De Lage Landen.Artikel: Frits Philips en Willem van Lanschot wilden een eigen krant
Bloedsporen door Spanje
Wandelingen langs historische plaatsen delict
Wat hebben een massagraf in Sevilla, een afgelegen boerderij in Moraleja en een vergeten stukje haven in Barcelona met elkaar gemeen? Ze komen allemaal voor in Bloedsporen door Spanje, de nieuwe wandelgids van true crime-auteur en podcastmaker Liz Luyben. Een echte must-read voor liefhebbers van waargebeurde misdaad én wandelen.
De wereld van De Witt
1625-1672
Nieuw licht op een van de belangrijkste politici uit de Nederlandse geschiedenis
Vierhonderd jaar geleden werd hij geboren: raadspensionaris Johan de Witt. In de kunst zag men De Witt als een zwaan die zijn nest beschermt. Maar hij was ook een levensgenieter, echtgenoot, vader, broer en zoon. En hoe zag zijn wereld eruit? De meeste mensen kennen Johan de Witt (1625-1672) als politicus, maar zijn persoonlijke leven is minder bekend.
Het verdeelde land
België 1830 – 2025
België zou snel verdwijnen. Dat dachten zelfs de stichters van het land in 1830, vooral dan de diplomaten in Londen. Sindsdien is het einde van België ontelbare keren aangekondigd. Maar zelfs de Duitsers kregen de staat tot tweemaal toe niet klein. Vandaag de dag zit er voor het eerst in de geschiedenis een Vlaams-nationalist in de bestuurskamer van België. En binnenkort viert dat wankele land zijn tweehonderdste verjaardag.
Kopvoddentaal
De overtuigende taal van Geert Wilders
Geert Wilders speelt het politieke spel als geen ander. Wat zit er in zijn trukendoos? Hoe gebruikt hij taal om zijn kiezers te overtuigen? In Kopvoddentaal analyseert neerlandicus Robbert Wigt de slimme strategieën en scherpe retoriek waarmee de PVV-leider de Haagse politiek al meer dan twintig jaar naar zijn hand zet en in 2023 de verkiezingen won.
Medusa in de spiegel
Wat mythen ons vertellen over wie we zijn
Als Medusa in de spiegel kijkt, wat ziet ze dan? Ooit was ze een monster, tegenwoordig een krachtig symbool voor het overleven van seksueel geweld. De tovenares Circe figureerde eeuwenlang als gevaarlijke heks in de marges van de Odyssee. Nu is ze een sterke vrouw met een back story en een eigen stem. En Achilles is niet langer alleen de grootste Homerische held, hij is ook gay en trans.
Napoleon en de paus
Het Concordaat van 1801
In ‘Napoleon en de paus’ leidt Pierre Trouillez de lezer door de geschiedenis van de Franse Kerk na de revolutiejaren. De Franse Revolutie (1789-1799) resulteerde in een gewelddadige scheiding tussen Kerk en staat, waarbij de rooms-katholieke Kerk in Frankrijk zowel haar bezittingen als haar gezag verloor.
Nu ga ik er eens op uit
Wandeldagboeken 1884-1898
De natuurkenner Jac. P. Thijsse (1865-1945) geldt als een fenomeen. Behalve als voorvechter van de natuurbescherming in Nederland werd hij beroemd dankzij de Verkadealbums en vele andere publicaties waarmee hij op originele wijze de aandacht vestigde op de natuur.
Onzichtbare jaren
Het verhaal van een Nederlandse familie in onderduik
Naarmate de nazi’s hun greep op het Joodse volksdeel verstevigden, hadden de familieleden van Daphne Geismar zich al stukje bij beetje uit het openbare leven moeten terugtrekken. Omdat ze de moordzuchtige bedoelingen van de bezetters goed aanvoelden, besloten ze uiteen te gaan en onder te duiken. Ouders en kinderen raakten van elkaar gescheiden en leefden jarenlang in isolement, achter een kerkorgel, in een kruipruimte of gewoon in het volle zicht.Fragment: ‘Soms kwamen we elkaar bij toeval tegen, maar dan mochten we niets laten merken’
Pelgrimage naar Maastricht
De verering van Sint Servaas en de Heiligdomsvaart
Maastricht is al eeuwenlang een vooraanstaande pelgrimsstad, waar de Heiligdomsvaart elke zeven jaar meer dan honderdvijftigduizend bezoekers trekt. De verering van Sint Servaas, de heilige schatten van de Sint-Servaas- en Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en de vier bijzondere Stadsdevoties geven Maastricht een unieke plaats binnen een eeuwenoude pelgrimstraditie.
Polderpower
Vrouwen in de nederpop
Bijna vijftig Nederlandse zangeressen uit ruim 65 jaar nederpop vertellen in Polderpower openhartig over hun dromen, ontdekt worden, succes, dat zien te behouden, concessies doen, (over)leven in een mannenwereld en grensoverschrijdend gedrag.
Meer geschiedenisboeken:
- Begrijp jij het Midden-Oosten nog? (herziene editie) – Hans Luiten & Sven de Graaf
- Diepenbrock. Vijf generaties ijzergieters bij Diepenbrock & Reigers Ulft: DRU (1810-1929)
- Een hoofd vol vlammen (roman) – Peter Schrijvers
- Een kleine filosofie van verval – Emil Cioran
- Geweten. Over Israël en Palestina – Maurits de Bruijn
- Het meisje aan de andere kant van de muur (roman) – Joshua M. Greene
- Leeft een rivier? – Robert Macfarlane
- Ondernemen in oorlogstijd. Noord-Brabantse industrie tijdens de Tweede Wereldoorlog
- Op missie in het Rijk van Meester Kong. De roeping van Frans Schraven (1873-1937)
- Oude dromen in het Museum Kunst en Geschiedenis
- Tegen de golven in. Feministen in gesprek – Aagje Swinnen & Lies Wesseling
- Tijdloze wijsheden voor een beter leven. Levenslessen van ‘klassieke’ denkers
- Zusje – Pepijn Keppel