Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 10 | Signalementen week 12 >>>
Selectie week 11
Dagboek van het pestjaar
In 2013 werd in Londen, tijdens de aanleg van een nieuwe metrolijn, een begraafplaats uit de zeventiende eeuw ontdekt waar veel slachtoffers lagen van de verwoestende pestepidemie van 1665. In dit verslag uit 1722 schetst Daniel Defoe een aangrijpend beeld van deze apocalyptische plaag.
De geboorte van New York
Hoe het Nederlandse Manhattan in Engelse handen kwam
n De geboorte van New York beschrijft Russell Shorto met verve hoe Nederland de macht over Nieuw-Amsterdam verloor. Hij laat zien dat dit niet, zoals veel mensen denken, het resultaat was van een militaire overname door de Engelsen, maar dat van een onwaarschijnlijke samenwerking tussen de twee rivaliserende staten. Zo werd de kiem gelegd voor de wereldstad New York.Fragment: Hoe een verkeerde inschatting van Peter Stuyvesant het lot van Nieuw-Nederland bezegelde
De strijd om de stembus
Verkiezingscampagnes vanaf 1848
Hoe voerden politici vanaf het midden van de negentiende eeuw campagne? Zijn er overeenkomsten met de huidige campagnes? Al zo’n 175 jaar gaan Nederlanders naar de stembus om de leden van de Tweede Kamer te kiezen. Aan deze stembusgang gaan campagnes vooraf waarin kandidaten en partijen hun best doen de stem van de kiezer te winnen.Bespreking: De geschiedenis van de stembusstrijd
Een land in verzet
Hoe een miljoen mensen opstonden tegen de nazi’s
Hoe omvangrijk was het verzet in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog? Lang is aangenomen dat het niet veel voorstelde, dat de meeste Nederlanders zich uit angst afzijdig hielden en passief toekeken hoe de nazi’s hun misdaden pleegden. Dat beeld werd mede veroorzaakt door de definitie die de befaamde oorlogshistoricus Loe de Jong hanteerde: verzet moest fulltime zijn en door een groep gepleegd. In de beeldvorming daarna was een verzetsstrijder bijna altijd een man die spectaculaire aanslagen pleegde.Bespreking: ‘Een miljoen Nederlanders betrokken bij verzet tijdens Tweede Wereldoorlog’
Meesters van de magie
Een geschiedenis van het westerse occultisme
Meesters van de magie biedt een boeiend en goed leesbaar overzicht van de geschiedenis van de magie. De auteur schrijft met veel kennis van zaken over alle aspecten van hoe magie door de eeuwen heen de mensen heeft geboeid en beïnvloed. Aan bod komen onder meer de schrijvers uit de Oudheid die in hun proza en toneel magiërs ten tonele voerden en de verandering van houding ten aanzien van goed en kwaad, onder invloed van het christendom.
Reality Check
10 jaar MORE, 10 jaar realisme
In 2025 bestaat Museum MORE tien jaar. In het afgelopen decennium hebben de ontwikkelingen in het realisme niet stilgestaan. Reality Check | 1O jaar MORE, 1O jaar realisme toont een overzicht van tien jaar realistische schilderkunst, fotografie, video, sculptuur, installatiekunst, tekenkunst en grafiek uit Nederland.
Tussen hemel en oorlog
Kunst en religie in het interbellum
De spirituele zoektocht van kunstenaars tussen de twee wereldoorlogen, met werken
van onder anderen Kandinsky, Toorop en Kollwitz, die betekenis en hoop zochten in een tijd van crisis.Bespreking: Tussen hemel en oorlog: kunst in het Interbellum
Uit eten in Amsterdam
Vier eeuwen culinaire cultuurgeschiedenis
Uit eten gaan in Amsterdam is van alle tijden. Van eenvoudige én luxe herbergen, morsige gaarkeukens en simpele schafthuizen tot chique restaurants, extravagante oesterpaleizen en een keur aan eethuizen met gerechten van over de hele wereld: de afgelopen vier eeuwen konden Amsterdammers op allerlei plekken terecht om hun honger en dorst te stillen.
Wilhelmus
De zoektocht naar mijn opa bij de Waffen-SS
Opa Willy was fout in de oorlog, meer wist de familie niet over hem. Na zijn dood bleek zijn verleden nog veel schokkender dan iemand had kunnen denken. Tim Berbers gaat op jacht naar spoken uit het verleden en vraagt zich gaandeweg af: wat had ik zelf gedaan?
Zingen in het donker
Zingen in het donker
De schrijver Nescio (ps. van J.H.F. Grönloh) en zijn vrouw wonen tijdens de bezetting in een bovenhuis in de Amsterdamse Watergraafsmeer. Vanaf oktober 1944 stagneert de aanvoer van voedsel en worden gas en licht afgesloten. De brieven die Nescio tijdens de hongerwinter schreef aan zijn beide dochters en hun gezinnen in Groningen gaan over het eigen wel en wee, en over het dagelijks leven: de voedselbonnen, de rijen voor de winkels, de gaarkeuken, de bomenkap, de kou, de honger.Fragment: Nescio’s brieven uit de hongerwinter
Zwijnenstaarten van Ieper
Beeldend kunstenaar en fotograaf Geert Koevoets heeft zich al vele jaren verdiept in dit aangrijpende stuk geschiedenis. Twee thema’s die hem bijzonder interesseren zijn de verwoeste landschappen en de ziekenboegen achter het front. Immers het landschap is een spiegel van hetgeen daar destijds heeft plaatsgevonden en in de ziekenboegen werden de soldaten weer opgelapt om terug te keren naar het front.
Meer geschiedenisboeken:
- De eerste nachtegaal gehoord. Rutger Jan Eugen Schimmelpenninck (1892-1945) over zijn leven in het bijzonder tijdens de oorlog
- De Javaanse beeldsnijder Iko. Van bedaja tot Madonna – Arthur Crucq
- De Laatste Koempel. Vijftig jaar na de mijnsluiting – Vikkie Bartholomeus
- De sleutels van het huis. Een dagboek uit Gaza – Sami Al-Ajrami
- De tekeningen van Dirk Boele. Kampen en IJsselmuiden tussen 1825 en 1844 РAndr̩ Piederiet
- De Tweede Wereldoorlog in 100 kaarten – Jeremy Black
- Door de pijn heen. Mijn verhaal over de misstanden in de turnwereld – Petra Witjes
- Een Koninklijk paradijs. Aert Schouman en de verbeelding van de natuur
- Goedenacht vrienden – De mooiste korte verhalen voor het slapengaan. NOS Met het oog op morgen
- Hoe de liefde vergleed. Over een joods-Duitse bankier, een jonge actrice en een familiegeheim: mijn ouders, hun vlucht, hun ongelijke seksuele verhouding – Kiki Amsberg
- Langs de Grote Rivier (jeugdroman) – Diederik Pomstra
- Niet alles blijft geheim. Memoires van een spion – Kees Jan Dellebeke
- Speuren in Lucebert – Ulli Jessurun d’Oliveira
- Vlucht of avontuur? Hoe architect Martinus Cornelis van Wijngaarden als ‘oneerlijk mensch’ verdween, in de Boerenoorlog belandde en zichzelf opnieuw weer uitvond – Rob de Kam
