Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 6 | Signalementen week 8 >>>

Selectie week 7

De ontdekking van de natuur

Vanaf de vroege zestiende eeuw verschenen er in Europa steeds meer studies waarin dieren en planten ‘naar het leven’ werden beschreven en verbeeld. In de daaropvolgende eeuwen werd het onderzoek naar de natuurlijke wereld verdiept en werd de kunst om die wonderbaarlijke natuur af te beelden geperfectioneerd. In De ontdekking van de natuur vindt u twintig prachtige en rijk geïllustreerde verhalen over vogels, insecten, bacteriën, draken en nog veel meer.
Moederstad

De intieme biografie van de mooiste stad die Nederland nooit heeft gehad: Jakarta. In Moederstad gaat Philip Dröge in het moderne Jakarta op zoek naar sporen van het oude Batavia. Meer dan drie eeuwen lang woonden zijn voorouders in de stad, zo heeft hij ooit van zijn Indische opa gehoord. Maar wie waren ze? In wat voor stad leefden ze? Hoe is twintig procent Aziatisch DNA in hem terechtgekomen?
De glazen toren

De Leidse universiteit lijkt de laatste halve eeuw uiteen te zijn gevallen, vooral door schaalvergroting, felle competitie en wetenschappelijke specialisering. Zeven faculteiten, zevenduizend medewerkers en meer dan dertigduizend studenten uit binnen- en buitenland hebben weinig zicht meer op het totaal. Maar wat de duizenden leden van de universitaire gemeenschap met elkaar gemeen houden, is wat zij doen: onderzoeken, onderwijzen, studeren, besturen, bouwen en identificeren.
De laatste dictator in Europa

Op 9 augustus 2020 wordt Alexander Loekasjenko voor de 6de keer tot president van Wit-Rusland ‘verkozen’. De stembusgang is opnieuw op groteske wijze vervalst, het startsein voor een regelrechte opstand tegen de dictator. Dit is het ware verhaal over de kiesfraude, de zachte revolutie, de repressie, folteringen en onopgeloste moorden in Europa’s laatste dictatuur. Het is een relaas met als protagonisten een wereldvreemde tiran, een nieuwe generatie Wit-Russen, Ruslands nieuwe tsaar, bloeddorstige OMON-agenten en schietgrage tikhari.
De vrolijke verrader

George Blake (Rotterdam, 1922) was een van de belangrijkste dubbelspionnen tijdens de Koude Oorlog. Hij zat in het Nederlandse verzet, vluchtte in 1942 naar Engeland waar hij voor de MI6 ging werken. Later bekeerde Blake zich tot het communisme en werd KGB-spion. Na zijn ontmaskering in 1961 werd hij tot 42 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Vijf jaar later wist hij op spectaculaire wijze uit de Engelse gevangenis te ontsnappen en ontkwam via de DDR naar Moskou, waar hij sindsdien woont en een Russische held werd.
Bespreking: Soldaat van de Koude Oorlog
Een bezeten land

In de nasleep van de Tweede Wereldoorlog volgden het aantal bovennatuurlijke gebeurtenissen in het door oorlog verscheurde Duitsland elkaar in een rap tempo op. Miljoenen mensen werden getroffen door schijnbaar ongeneeslijke ziekten (waaronder blindheid en verlamming) en een golf van apocalyptische visioenen woedde door het land. Messiaanse gebedsgenezers stonden vanuit het niets op, gebedsgroepen voerden duiveluitdrijvingen uit en enorme menigten reisden door het land om een glimp op te vangen van verschijningen van de Maagd Maria.
Bespreking: Heksen en wonderdokters in naoorlogs Duitsland
Spinozaland (+video)

Vaak wordt gedacht dat de Amsterdamse filosoof Spinoza, nadat hij door de joodse gemeenschap in de ban werd gedaan, in alle eenzaamheid tot zijn radicale en nog altijd zeer invloedrijke ideeën kwam. Maar niets is minder waar. Spinoza had veel vrienden en bekenden, zowel binnen als buiten Nederland. Zij lazen en becommentarieerden zijn werk, en leverden een grote bijdrage aan de ontwikkeling van zijn denkbeelden. Velen van hen maakten deel uit van de kring verlichte geleerden, dichters en staatslieden uit de zeventiende eeuw, zoals Constantijn Huygens, Gottfried Leibniz en de gebroeders De Witt.
Het lied van de goden (+video)

‘Het lied van de goden’ van Reggie Baay is het aangrijpende verhaal van de tot slaaf gemaakte Flora van Makassar, die in de 18e eeuw als jong meisje in Oost-Indië wordt geroofd en door een VOC-koopman wordt meegenomen naar de Republiek. Parallel aan haar geschiedenis loopt die van de regent van een Amsterdams tuchthuis, Joachim van der Elst, een man met een tomeloze ambitie.
Hier is het gebeurd

Je staat aan de rand van een tarweveld in het gehucht Rademakersbroek bij Varsseveld, waar op een dag in maart 1945 46 mannen werden geëxecuteerd en je denkt: hier is het gebeurd. Of je loopt in voormalig Kamp Amersfoort over de schietbaan, 350 meter lang, uitgegraven door gevangenen met de schop – en je realiseert je dat de dood hier destijds nooit ver weg was. Of je ziet de vroegere gevangenis Blokhuispoort in Leeuwarden, waar in december 1944 het verzet zonder een schot te lossen 51 gevangenen uit de handen van de nazibezetter bevrijdde en je voelt de spanning die hier toen geheerst moet hebben.
Je mag wel bang zijn, maar niet laf

Het epische verhaal van de uitzonderlijke Friese familie Bakker en haar succesvolle modehuis – van streng gereformeerde, noordelijke notabelen tot onverzettelijke, homoseksuele verzetsstrijders. Eind negentiende eeuw besluit Popke Bakker, zoon van de kastelein van herberg De Drie Zwaantjes in Langweer, met zijn vrouw Dieuwke en hun negen kinderen – het zouden er vijftien worden – een garen- en-bandwinkel te beginnen in Buitenpost.
The truths We Hold

Aankomend vicepresident Kamala Harris, een van de meest inspirerende politieke leiders van deze tijd, vertelt zelf haar indrukwekkende verhaal in The Truths We Hold. Een verhaal over de kernwaarden die de Amerikanen verbinden en de lange zoektocht naar de werkelijke betekenis ervan – en hoe daar naar te handelen – aan de hand van Kamala Harris’ eigen leven, carrière en ontmoetingen met anderen.
Curaçaose vertellingen

Een begeesterende man, onvoorstelbaar ondernemend, altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen. Toegerust met een oerdrift om uit te zoeken hoe iets werkte en liefst ook kon worden verbeterd. Dat gold niet alleen voor zijn veterinaire vakgebied, maar voor alles wat op zijn levenspad kwam. Van Bonairiaanse balandra’s tot gekrompen indianenschedels uit Zuid-Amerika. Van inventarisatie van visstanden rondom de eilanden tot het veredelen van de geitenstand.