Dark
Light
De wieg van de Nederlandse schilderkunst stond… in Nijmegen
De maandbladen uit de Très Riches Heures du duc de Berry behoren wereldwijd tot de bekendste miniaturen uit de Middeleeuwen. Veel minder bekend is dat de kunstenaars hiervan uit Nijmegen komen.
‘Middeleeuwse medemensen’, de stereotypen voorbij
Steden zoals Brugge en Amsterdam hebben een Torture Museum en in tv-series zoals Game of Thrones gaat het er hard en meedogenloos aan toe. Meteen duikt het beeld van de gewelddadige Middeleeuwen op. Een vervorming van de werkelijkheid, zo blijkt. Archiefonderzoek wijst uit dat de doodstraf in een stad als Brugge één tot twee keer per jaar voorkwam. Een marteling
Amandus of Pinocchio in de Scheldevallei
Sint Amandus is wellicht de bekendste heilige uit onze vroege Middeleeuwen. De apostel der Franken introduceerde zowat in zijn eentje het christendom in Vlaanderen. Althans zo wil de overlevering het. De realiteit was enigszins anders.
Hoe pluk je een roos?
Bij uitgeverij Verloren verscheen een nieuwe vertaling van de beroemde dertiende-eeuwse Roman van de Roos. Het van origine Franse verhaal is door de Amsterdamse emeritus hoogleraar Johan H. Winkelman in een eigentijds jasje gestoken.
Peperstraten hebben (vaak) helemaal niets met peper te maken
Nederland heeft zeker 108 Peperstraten, Peperwegen of Peperstegen. Veel van die straten zijn helemaal niet vernoemd naar de peper zoals wij die kennen uit de keuken. Maar waar komt de naam dan vandaan?
Een Friese ‘Quote 200’ uit de zestiende eeuw
De Friese adel van de late middeleeuwen opereerde in een niet-feodaal gebied dat lange tijd geen landsheer kende. Hadden de leden, hoofdelingen genaamd, zich uit de boerenstand omhooggewerkt of vormden ze vanouds een gesloten stand? En hoe zat het met hun vermogen?
‘Heidense smeerlapperij’
Voor de vroege middeleeuwer waren de waarneembare en de bovenzinnelijke wereld volledig met elkaar verweven, laat Luit van der Tuuk zien in Indiculus. Iedereen was zich voortdurend bewust van de aanwezigheid van bovennatuurlijke machten die invloed uitoefenden op het aardse bestaan.
Middeleeuwers en hun geloof in Noord-Nederland
In de twaalfde en dertiende eeuw verrezen in het rijke Friese Noorden (Friesland en de Groningse Ommelanden) in korte tijd talloze stenen kerkjes. Ze vormen tegenwoordig een monumentale romanogotische erfenis uit de Middeleeuwen en staan er nog steeds patent bij.
De bonte staalkaart van de Friese mediëvistiek
Het blijft een mooie gewoonte onder vakbroeders en -zusters in de wetenschap om elkaar op belangrijke momenten in de carrière een feestbundel cadeau te doen die de jubilaris in het zonnetje zet. Dat geldt ook voor de omvangrijke bundel die is geschreven door collega’s van de met emeritaat vertrokken onderzoeker Hans Mol aan de Leidse universiteit.
De middeleeuwse angst voor het hemelse gerecht
Voor de Europese mens in de middeleeuwen stond het leven in het teken van de bijna onmogelijke opgave om op het juiste moment gereed te zijn om voor het hemelse gerecht te verschijnen. Een mens kon de zaligheid niet zelf verdienen, maar zich hooguit beroepen op verzachtende omstandigheden, op voorbeden van medemensen of op de barmhartigheid van Jezus, Maria of
Verhalen uit de Keltische wereld
Herman Clerinx deed een greep in het verhalenaanbod van de oude Ieren, Welshmen, Cornishmen en Bretoenen. Hij bevrijdde hun mythen en legenden van hun middeleeuwse stof.
