Dark
Light

William Shakespeare (1564-1616) – Leven, werk en invloed

“Shakespeare Forever!”
Auteur:
3 minuten leestijd
Mogelijk portret van William Shakespeare
Mogelijk portret van William Shakespeare

De Engelse toneelcineast en schrijver William Shakespeare (1564-1616) was de auteur van 37 toneelstukken en een veelgeprezen poëet, die tot op de dag van vandaag een nauwelijks te overschatten culturele invloed heeft. Historici, kunstenaars, componisten, regisseurs en politici laten zich door Shakespeares werk inspireren. Wie was William Shakespeare en welke maatschappelijke en culturele impact had zijn werk?

De Amerikaanse acteur Edwin Booth als Hamlet, ca. 1870 - cc
De Amerikaanse acteur Edwin Booth als Hamlet, ca. 1870 – cc
Ton Hoenselaars, hoogleraar Engelse taal- en letterkunde, verdiept zich al dertig jaar in de Engelse kunstenaar en diens werk en brengt in het diepgravende maar prima leesbare boek Shakespeare Forever! (Uitgeverij Wereldbibliotheek, 2017) zijn kennis samen over de mens William Shakespeare en de blijvende invloed van diens werk.

William Shakespeare: korte levensloop

Shakespeare is met name bekend vanwege zijn beroemde toneelstukken, zoals MacBeth, Romeo and Juliet, Hamlet en Othello, maar ook als schrijver en dichter van ruim 150 sonnetten. William Shakespeare werd omstreeks 23 april 1564 geboren in Stratford-upon-Avon in Groot-Brittannië, in een (aanvankelijk) gegoede familie. In zijn jeugd bezocht hij de grammar school in Stratford. Hier leerde hij onder meer uitstekend Latijn. Toen William achttien jaar was, trouwde hij met Anna Hathaway (ca.1555-1623)…

“…die hem vijf maanden later de dochter Susanna (1583-1649) schonk, en in februari 1585 een tweeling: Hamnet (1585-1596) en Judith (1585-1662).” (21)

Vanaf 1592 verbleef Shakespeare in Londen, waar hij zich probeerde op te werken als acteur en toneelspeler. Dit lukte hem snel. In 1596 verwierf hij een adellijke titel en maakte hij standaard deel uit van het koninklijke toneelgezelschap. In Londen maakte hij faam met zijn grote toneelstukken en theaterwerken.

Vermoedelijk stierf William Shakespeare op 23 april 1616, op zijn verjaardag, als gevolg van een uit de hand gelopen drinkgelag met enkele vrienden. Maar dit is niet helemaal zeker.

Processie van karakters uit werken van William Shakespeare
Processie van karakters uit werken van William Shakespeare

Doel en opzet boek

Shakespeare Forever! vormt een grondige inleiding tot het werk van de toneelschrijver en dichter, maar het boek gaat ook uitgebreid in op William Shakespeare als middelpunt van een mondiale cultuur waarin zijn toneelstukken nog steeds een maatschappelijke relevantie hebben. Hoenselaars beoogt met zijn boek verder het volgende:

“In dit boek wil ik laten zien dat het werk van de Engelse toneelschrijver en dichter vaak ten onrechte als moeilijk wordt bestempeld, als elitecultuur.” (15)

Affiche voor een moderne uitvoering van Hamet, 2004 (cc)
Affiche voor een moderne uitvoering van Hamet, 2004 (cc)
Shakespeares werk is niet ingewikkeld, maar eerder veelzijdig en ethisch relevant, zo betoogt Hoenselaars. Het toneelwerk en de gedichten van deze Engelse culturele heraut zijn, zo ervaren veel lezers, ‘een ultieme leerschol voor het leven’. Immers, Shakespeare spreekt zijn publiek keer op keer aan op hun ethische verantwoordelijkheden.

Na de inleiding behandelt Hoenselaars in tien hoofdstukken diepgravend de toneelwereld waarin Shakespeare kon floreren, diens blijspelen en treurspelen en de tot de dag van vandaag prominent aanwezige universele erfenis van de Engelse toneelschrijver en poëet.

Uitgezonderd zijn toneelspelen en gedichten is er eigenlijk weinig bekend over Shakespeare. Zo is er geen onomstreden portret of afbeelding van de man die 154 sonnetten en 37 toneelstukken schreef. Maar dat hoeft niet erg te zijn, zo citeert Hoenselaars een andere kenner van Shakespeare:

“Zoals Anthony Burgess [die in 1970 een biografie schreef over Shakespeare] zei: ‘Er is geen reden om te mopperen dat wij geen bevredigend portret van Shakespeare hebben. Om zijn gezicht te zien hoeven wij alleen maar in de spiegel te kijken. William Shakespeare, dat zijn wij allemaal!'” (42)

Impact van Shakespeares werken

De invloed en erfenis van het werk van William Shakespeare is gigantisch, niet alleen in Groot-Brittannië maar wereldwijd. Een klein voorbeeld uit Shakespeare Forever!:

“In 1787 ontdekte de Engelse astronoom William Herschel de eerste twee manen van Uranus en noemde deze Titania en Oberon, naar personages uit Shakespeares Midzomernachtzon. In de jaren die volgden werden er nog meer namen van personages uit dit blijspel verbonden aan nieuwe manen van Uranus (…): Miranda (ondekt in 1948), Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona en ga zo nog maar even door…” (247)

Shakespeare forever! - Leven en mythe, werk en erfenis
Shakespeare forever! – Leven en mythe, werk en erfenis
Al kort na Shakespeares dood in 1616 kwam er een herinneringscultuur op gang, die al in 1623 resulteerde in een publicatie van zijn verzamelde toneelstukken door een groep collega’s en vrienden. Deze zogeheten First Folio begon met een uitbundig lofgedicht van Shakespeares grootste concurrent in het theater, Ben Jonson. Deze was lyrisch over zijn artistieke concurrent:

“Shakespeare zou als geen ander greep hebben weten te krijgen op het klassieke verleden en het theater in het vroegmoderne Londen hebben beheerst, maar alsof dat nog niet voldoende was zou zijn faam zelfs ook nog over de toekomst reiken. Shakespeare behoorde niet ‘een bepaalde eeuw’ toe, schreef Jonson, ‘maar de eeuwigheid’!” (281,282)

Boek: Shakespeare Forever! – Ton Hoenselaars
Overzicht van citaten van William Shakespeare

Bekijk dit boek bij:

Bestel dit boek bij de Historiek Geschiedeniswinkel

The Life and Times Of William Shakespeare

Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.171 actieve abonnees)


Donateurs ondersteunen ons project en dragen direct bij aan de uitbreiding van ons archief.

Meer informatie

×