Rijksmuseum verwerft oudste foto uit Suriname

Het Rijksmuseum heeft sinds eind vorige week de vroegst bekende foto uit Suriname in langdurig bruikleen verworven. Het betreft een foto die in 1846 gemaakt werd van een echtpaar van gemengde komaf.

De foto is een zogenaamde daguerreotypie, een vroege methode van fotografie die in 1837 werd uitgevonden door de Fransman Louis Daguerre. Zijn nieuwe methode maakte fotograferen op grotere schaal mogelijk.

Tot nu toe waren alleen foto’s uit Suriname van ná 1860 bekend. De nu verworven foto is een ‘parenportret’, bedoeld om in een etui bewaard te worden en bij zich te dragen. Op de foto is links Maria Louise de Hart (geboren 1826) te zien. Een dochter van een vrijgekochte slavin en de joodse plantage-eigenaar Mozes-Meijer de Hart. Op de foto is ze naast haar man Johannes Ellis (geboren 1812).

‘Daguerreotypisten’

Op het moment dat de foto gemaakt werd was Maria Louise zwanger van haar zoon, de latere eerste en enige Surinaamse minister in een Nederlands kabinet: Abraham George Ellis (1846-1916). Deze was van 1902 tot 1905 minister van Marine in het kabinet van Abraham Kuyper. Na zijn pensionering werd hij adjudant van koningin Wilhelmina.

De daguerreotypie, een foto op een verzilverde koperplaat, werd rond 1837 geïntroduceerd door de Fransman Louis Daguerre en beoefend in de pionierstijd van de fotografie. Na enige tijd waren er reizende ‘daguerreotypisten’ die tegen betaling portretten maakten. Uit krantenadvertenties is bekend dat in maart en april 1846 twee Amerikanen in Paramaribo waren om daguerreotypieën te maken. Deze periode komt precies overeen met de periode waarin deze foto gemaakt moet zijn.

De foto is, samen met andere foto’s uit Suriname en de Antillen van 18 augustus tot en met 12 oktober in het Rijksmuseum te zien.