Dark
Light

Het Salomonsoordeel

Herkomst van het spreekwoord
Auteur:
2 minuten leestijd
Het Salomonsoordeel - Nicolas Poussin
Het Salomonsoordeel - Nicolas Poussin

Een wijs oordeel in een zeer ingewikkelde zaak wordt soms een salomonsoordeel genoemd. De herkomst van dit spreekwoord is terug te vinden in de Bijbel, in een verhaal over de wijze koning Salomon (of Salomo).

Koning Salomon, zoon en opvolger van de beroemde koning David, stond bekend om zijn wijsheid. Aan het begin van zijn koningschap verscheen volgens het Bijbelverhaal God aan hem in een droom. In de droom liet God hem weten dat hij mocht kiezen wat hij maar wilde. Salomon sprak:

“Gij hebt aan Uw knecht David, mijn vader, grote weldadigheid gedaan, gelijk als hij voor Uw aangezicht gewandeld heeft, in waarheid, en in gerechtigheid, en in oprechtheid des harten met U; en Gij hebt hem deze grote weldadigheid gehouden, dat Gij hem gegeven hebt een zoon, zittende op zijn troon, als te dezen dage. Nu dan, Heere, mijn God! Gij hebt Uw knecht koning gemaakt in de plaats van mijn vader David; en ik ben een klein jongeling, ik weet niet uit te gaan noch in te gaan.
En Uw knecht is in het midden van Uw volk, dat Gij verkoren hebt, een groot volk, hetwelk niet kan geteld noch gerekend worden, vanwege de menigte. Geef dan Uw knecht een verstandig hart, om Uw volk te richten, verstandelijk onderscheidende tussen goed en kwaad; want wie zou dit Uw zwaar volk kunnen richten?” 1 Koningen 3:6b-9

God was tevreden over deze keuze en schonk Salomon niet alleen wijsheid, maar ook rijkdom en een lang leven.

De droom van koning Salomon (Luca Giordano)
De droom van koning Salomon (Luca Giordano)

Salomon’s oordeel

Kort hierna wordt de eerste rechtspraak van de wijze koning beschreven. Twee prostituees verschijnen voor de koning. Ze wonen in hetzelfde huis en hebben ongeveer gelijktijdig het leven geschonken aan een zoon. Een van de kinderen is echter overleden en beide vrouwen eisen het overlevende kind op als hun echte zoon. De koning moet in deze moeilijke zaak bepalen wie van de vrouwen het kind krijgt. Een onmogelijke zaak en dus spreekt koning Salomon:

“Haalt mij een zwaard; en zij brachten een zwaard voor het aangezicht des konings. En de koning zeide: Doorsnijdt dat levende kind in tweeën, en geeft de ene een helft, en de andere een helft.” 1 Koningen 3:24-25

Salomonsoordeel, door Giuseppe Cades. De vrouw in het wit verhindert dat de soldaat haar kind in tweeën hakt.
Salomonsoordeel, door Giuseppe Cades. De vrouw in het wit verhindert dat de soldaat haar kind in tweeën hakt.
Een van de vrouwen smeekt de koning dan het kind niets aan te doen.

“Och, mijn heer! Geef haar dat levende kind, en dood het geenszins; deze daarentegen zeide: Het zij noch het uwe noch het mijne, doorsnijdt het.” 1 Koningen 3:26b

Salomon gaf toen opdracht de eerste vrouw het kind te schenken, omdat hem duidelijk was geworden dat zij de moeder moest zijn. Zij had immers nog liever dat het kind naar een andere vrouw ging, dan dat het gedood werd. Dit wijze oordeel kwam bekend te staan als het ‘salomonsoordeel’.

Ook interessant: Top 100 Bijbelse uitdrukkingen, gezegden en woorden
…en: Het zwaard van Damocles
Meer taalgeschiedenis
Boek: Muggenzifters en zondebokken – Spreekwoorden en gezegden uit de Bijbel

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.171 actieve abonnees)


Ruim 50.000 geschiedenisliefhebbers ontvangen wekelijks onze gratis nieuwsbrief.

Meld u ook aan

×