Te Deum – Christelijke lofzang (…en Eurovisie-tune)

Het Te Deum (ook wel Te Deum laudamus) is een eeuwenoude Latijnse hymne waarin God de Vader en Jezus de Zoon worden geprezen. De tekst van het lied, dat onderdeel uitmaakt van de liturgie van de christelijke kerken, is geschreven rond het jaar 400 n.Chr.

Wie het Te Deum heeft geschreven is niet helemaal duidelijk. Vaak wordt de heilige bisschop Nicetas van Remesiana aangeduid als de waarschijnlijke auteur. In het verleden werd vaak beweerd dat de heilige Ambrosius de hymne zou hebben gezongen tijdens de doop van kerkvader Augustinus. De hymne wordt daarom ook wel eens de Ambrosiaanse lofzang genoemd. De eerste deel van de hymne is lofzang God, het tweede op Christus met daarbij enkele smeekbeden. Het Te Deum wordt tijdens belangrijke gebeurtenissen en bijzondere herdenkingen gezonden. In België wordt de hymne traditiegetrouw op 21 juli gezonden, tijdens de start van de Nationale Feestdag.

Componisten

Het vroegst overgeleverde muziekhandschrift van het Te Deum dateert uit de twaalfde eeuw. Sinds die tijd schreven talloze grote componisten eigen versies van de hymne. Bekend zijn bijvoorbeeld arrangementen van Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart, Giuseppe Verdi en Georg Friedrich Händel. Bekend bij het grote publiek is vooral de compositie van de Franse componist Marc-Antoine Charpentier (1643-1704). De beginmaten van diens prelude van het Te Deum zijn jaarlijks namelijk te horen voorafgaand aan alle uitzendingen van het Eurovisiesongfestival:

Latijnse tekst en Nederlandse vertaling van het Te Deum

Latijnse tekst	Vertaling
Te Deum laudamus; te Dominum confitemur. Te æternum Patrem omnis terra veneratur. Tibi omnes angeli, tibi cæli: et universæ Potestates, Tibi Cherubim et Seraphim incessabili voce proclamant: Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth. Pleni sunt cæli et terra majestatis gloriæ tuæ. Te gloriosus Apostolorum chorus, Te Prophetarum laudabilis numerus, Te Martyrum candidatus laudat exercitus. Te per orbem terrarum sancta confitetur Ecclesia: Patrem immensæ majestatis; Venerandum tuum, verum, et unicum Filium; Sanctum quoque Paraclitum Spiritum. Tu Rex gloriæ, Christe, Tu Patris sempiternus es Filius.	Wij prijzen U, o God. U, Heer, loven wij. U, eeuwige Vader, eert heel de aarde. Tot U roepen alle engelen, tot U de hemelen en alle machten. Tot U roepen Cherubijnen en Serafijnen die zonder ophouden zingen: Heilig, heilig, heilig de Heer, de God der hemelse machten. Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid. U looft het roemvol koor der apostelen, U het lofwaardig getal der profeten, U looft de blanke stoet der martelaren. U prijst de heilige Kerk over heel de aarde: U, Vader, onmetelijk in majesteit; U, eniggeboren Zoon, waarachtig en hoog verheven; U, Heilige Geest, de Vertrooster. Gij, Christus, Koning der glorie, Gij zijt de enige Zoon van de Vader.
Tu ad liberandum suscepturus hominem, non horruisti Virginis uterum. Tu devicto mortis aculeo, aperuisti credentibus regna cælorum. Tu ad dexteram Dei sedes, in gloria Patris. Judex crederis, esse venturus. Te ergo quæsumus, tuis famulis subveni, quos pretioso sanguine redemisti; Aeterna fac cum Sanctis tuis in gloria numerari.	Gij, die om de mens verlossing te brengen geen vrees hebt gehad voor de schoot van de Maagd. Gij die de prikkel van de dood hebt overwonnen en voor de gelovigen het hemels rijk hebt geopend. Gij zit aan Gods rechterhand in de glorie van de Vader. Gij zult als rechter komen, zoals wij geloven. U dan smeken wij: kom uw dienaars te hulp, die Gij door uw Kostbaar Bloed hebt gered; Laat ons geteld worden onder uw heiligen in de eeuwige heerlijkheid.
Salvum fac populum tuum Domine, et benedic hereditati tuæ. Et rege eos, et extolle illos, usque in æternum. Per singulos dies, benedicimus te, et laudamus nomen tuum in sæculum et in sæculum sæculi. Dignare Domine die isto sine peccato nos custodire. Miserere nostri Domine, miserere nostri. Fiat misericordia tua Domine super nos, quem admodum speravimus in te. In te Domine speravi; non confundar in æternum.	Red, Heer, red uw volk en zegen uw erfdeel, hoed hen, en draag hen voor immer. U willen wij prijzen iedere dag, uw naam verheerlijken voor altijd. Wees genadig, Heer, spaar ons deze dag voor de zonde. Ontferm U over ons, Heer, ontferm U over ons. Laat uw barmhartigheid neerdalen over ons, zoals ons vertrouwen uitgaat naar U. Op U, Heer, is onze hoop gevestigd; beschaam ons niet in eeuwigheid.

Ook interessant: Champions League-hymne – Geschiedenis en tekst
Overzicht van boeken over religeuze geschiedenis

Bronnen ▼