Online geschiedenismagazine

  • Home
  • Onderwerpen
    • → Alfabetische onderwerplijst
    • Griekse mythologie
    • Vaderlandse Geschiedenis
    • Tweede Wereldoorlog
    • Eerste Wereldoorlog
    • Taalgeschiedenis
    • Politieke geschiedenis
    • Archeologie
    • Uitvindingen
    • Landen
    • (TIP) Alle onderwerpen
  • Nieuws
    • Alles
    • Museumnieuws
  • Personen
    • Alfabetische lijst
    • Tweede Wereldoorlog
    • Uitvinders
    • Ontdekkingsreizigers
    • (TIP) Biografieën per rubriek
  • Boeken
    • Geschiedenisboeken
    • Voorpublicaties
    • Boekbesprekingen
    • Signalementen
  • Zoeken
  • Doneren

Doorzoek tag

Taalmuseum- Pagina 3

Taalmuseum - Historische taalweetjes op Historiek
In de nieuwe rubriek Taalmuseum worden historische gebruiksvoorwerpen en praktijken gekoppeld aan Nederlandse uitdrukkingen en zegswijzen. De rubriek wordt verzorgd door Girbe Buist.

Zie ook onze pagina: Historische uitdrukkingen

Hekel - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Taalgeschiedenis/Trivia

Iemand hekelen

Iemand scherpe verwijten maken, of ook wel kwaad van hem spreken, waar hij zelf meestal niet bij is.

Onder de plak zitten - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Taalgeschiedenis/Trivia

Onder de plak zitten – Herkomst en betekenis

De plak is een instrument waarmee de schoolmeester in het verleden domme of lastige leerlingen strafte.

Aan de leiband lopen - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Taalgeschiedenis/Trivia

Aan de leiband lopen

Een klein kind dat nog niet alleen kan gaan en staan moet aan de leiband lopen. Wij zouden nu zeggen: het kind moet een toom of looptuigje dragen. De koorden waarmee vroeger het kind aan de leiband liep werden op de rug aan de kleding vastgemaakt, of met banden om

Een kolfje naar zijn hand - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Sportgeschiedenis/Trivia

Een kolfje naar zijn hand

Deze uitdrukking is ontleend aan het vroeger algemeen voorkomende kolfspel. Bij dit spel moesten de deelnemers de bal door middel van een stok naar een bepaald doel slaan. Met het kolfje bedoelt men de kolfstok waarmee de bal wordt voortgeslagen.





Gaffel en greep - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Taalgeschiedenis/Trivia

Van de gaffel in de greep vallen

De gaffel is een houten vork met ruwe twee tanden, die bijvoorbeeld wordt gebruikt om stro op te schudden. De greep is een ijzeren vork met drie of vier tanden (bijvoorbeeld een mestriek). Van de gaffel in de greep betekent dus letterlijk van de tweetandige vork in de drietand vallen.

Tredmolen - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Taalgeschiedenis/Trivia

In de tredmolen lopen

De tredmolen werd ook als strafwerktuig gebruikt. De veroordeelde werd gedwongen een rad in beweging te houden door regelmatig trappen.

Radbraken - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Trivia

Zich geradbraakt voelen

Deze uitdrukking herinnert aan de oude lijfstraffelijke rechtspleging, waarbij de veroordeelde op een balk werd gebonden en de beul hen armen en benen kapotsloeg.

Opdirken - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Maritieme geschiedenis/Taalgeschiedenis/Trivia

Zich opdirken

Op zeeschepen was de dirk het touw waarmee de buitennok van de bezaansboom in de hoogte werd gehaald (de bezaan is het gaffelzeil dat aan de achterste mast wordt gevoerd).

Staf - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Taalgeschiedenis/Trivia

De staf breken over iets

Vroeger brak de rechter zijn staf boven het hoofd van de veroordeelde. Vaak sprak hij hierbij de woorden : "Nu helpe u God, ik kan u niet meer helpen" of "ik verbreek met deze staf de band tussen u en de mensheid".

Bakermat - © Henk Boudewijns
Historische achtergronden/Taalgeschiedenis/Trivia

Iemands bakermat

De bakermat was vroeger een mand van hout of matwerk voorzien van een hoge rug. De baker en het kind zaten in die mand als het kind moest worden verschoond en verzorgd.

Vorige 1 2 3 4 Volgende

Zoeken

- advertentie-

Aanbevolen rubrieken:

  • Biografieën
  • Historische uitdrukkingen
  • Eerste Wereldoorlog
  • Tweede Wereldoorlog
  • Griekse mythologie
  • Uitvindingen
  • Romeinse Rijk
  • Amerikaanse geschiedenis
  • Politiek
  • Middeleeuwen
  • Alle onderwerpen →

Ook interessant

The fall of Babylon (mezzotint uit 1831 naar een schilderij uit 1818) - John Martin (CC BY 4.0 - Wellcome images - wiki)

Het verval van het Byzantijnse rijk en de opkomst van de islam

Foto: IISG

De kermiskoers, een kleine geschiedenis

Kort geding Centrumpartij tegen uitgetreden lid Ben Fresco, maart 1984. Op de foto: Hans Janmaat en zijn advocaat Leo van Heijningen.

Bestrijding van CP en CD in de rechtszaal

Gratis nieuwsbrief

ADVERTENTIE

Alfabetische lijst met onderwerpen

Op Historiek vindt u historische achtergronden bij het nieuws, maar ook bijvoorbeeld boekbesprekingen, historische uitdrukkingen en gezegden, informatie over de Griekse mythologie, wereldoorlogen en veel historische foto's. Veel van onze encyclopedische artikelen zijn ook goed te gebruiken voor spreekbeurten en werkstukken.


Fout in een artikel? Opmerking? Vraag? Gebruik dit formulier

Historicus? Docent geschiedenis? Journalist? Publiceer op Historiek

  • Over ons
  • Colofon
  • Nieuwsbrief
  • Adverteren
  • Privacy
  • Disclaimer

Bij Historiek vinden we dat geschiedenis niet alleen interessant maar ook relevant is. Ons motto: "Omdat we ook van gisteren zijn..." Geschiedenis voor een breed publiek

Over ons

Blij met deze website?

Uw donaties stellen ons in staat Historiek verder uit te breiden en zorgen ervoor dat ons archief online blijft »
Klant bij Bol? Bestel via deze link en Historiek ontvangt een kleine vergoeding. Bedankt!
  • Home
  • Onderwerpen
    • → Alfabetische onderwerplijst
    • Griekse mythologie
    • Vaderlandse Geschiedenis
    • Tweede Wereldoorlog
    • Eerste Wereldoorlog
    • Taalgeschiedenis
    • Politieke geschiedenis
    • Archeologie
    • Uitvindingen
    • Landen
    • (TIP) Alle onderwerpen
  • Nieuws
    • Alles
    • Museumnieuws
  • Personen
    • Alfabetische lijst
    • Tweede Wereldoorlog
    • Uitvinders
    • Ontdekkingsreizigers
    • (TIP) Biografieën per rubriek
  • Boeken
    • Geschiedenisboeken
    • Voorpublicaties
    • Boekbesprekingen
    • Signalementen
  • Zoeken
  • Doneren
Cookies op de website van Historiek

Deze website gebruikt functionele en analytische cookies voor website-optimalisatie, advertenties en statistieken. Door te klikken op Accepteren gaat u akkoord met het gebruik van deze cookies.
InstellingenACCEPTEREN
Manage consent

Overzicht

Deze website gebruikt functionele en analytische cookies voor website-optimalisatie, advertenties en statistieken.
Noodzakelijk
Altijd ingeschakeld

Noodzakelijke cookies zijn nodig voor de juiste werking van deze website. Zonder goedkeuring van deze cookies kunt u deze website niet bezoeken.

CookieDuurOmschrijving
_gaCookie van Google Analytics waarmee bijgehouden wordt hoe vaak onze website wordt bezocht. De Google Analytics-cookies worden niet gebruikt in combinatie met andere diensten van Google, zoals DoubleClick en AdWords. IP-adressen worden geanonimiseerd.
cookielawinfo-checbox-analytics11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checbox-functional11 monthsThe cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checbox-others11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-necessary11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-performance11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy11 monthsThe cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.

Functioneel

Functionele cookies zijn soms nodig om websites gebruikersvriendelijk te maken voor de bezoeker. Deze cookies onthouden instellingen ten behoeve van uw volgende bezoek. U hoeft dan bijvoorbeeld niet opnieuw dezelfde gegevens in te vullen. Historiek gebruikt geen cookies voor het delen van content. Wel worden er cookies geplaatst bij diensten van derden zoals YouTube. Wij hebben geen optie om deze cookies uit te schakelen. Bij gebruik van deze website gaat u dus akkoord met deze cookies.

OPSLAAN & ACCEPTEREN