Arthur Ashe – Amerikaans tenniskampioen

Tijdens de US Open is zijn naam geregeld te horen: Arthur Ashe. Het center court van dit grandslamtoernooi is namelijk naar de Amerikaanse tennisser vernoemd. In 1968 schreef de Amerikaan het toernooi op zijn naam. Ook was hij de eerste zwarte tennisser die meedeed in een Amerikaanse ploeg voor de Davis Cup.

Arthur Robert Ashe werd op 10 juli 1943 geboren in Richmond (Virginia) en begon op zijn zevende te tennissen in een buurtparkje. Al in die begintijd kreeg hij professionele begeleiding, van Walter Johnson, die eerder tenniskampioen Althea Gibson had gecoacht. In 1960 verhuisde de jonge Ashe naar St. Louis. Dit op uitnodiging van de 62-jarige tennisleraar Richard Hudlin die de jongen ook in huis nam. In St. Louis bezocht Ashe de Sumner High School maar in de vrije uren werd veel getennist.

Arthur Ashe bleek zeer talentvol en werd in de gelegenheid gesteld om tennis en studie te combineren aan de Universiteit van Californië. In de jaren hierna ging het snel en boekte Ashe nationaal aanzienlijke successen. Zo won Ashe in 1963 bijvoorbeeld het nationale hardcourt singles kampioenschap. Datzelfde jaar werd Ashe, als eerste zwarte tennisser ooit, ook geselecteerd voor het Amerikaanse Davis Cup-team.

Eerste grandslam-zege

Vijf jaar hierna won de Amerikaan zijn eerste grandslamtitel. In de finale van de US Open versloeg Ashe de Nederlandse tennisser Tom Okker (op gras!). Heel eenvoudig ging dit niet. Het werd een vijfsetter. Setstanden: 14-12, 5-7, 6-3, 3-6 en 6-3. Deze editie van de US Open was sowieso historisch. Het was namelijk de eerste editie in het zogenoemde open tijdperk (open era). In de decennia hiervoor was tennis officieel een amateursport. Profspelers werden geweerd en moesten eigen toernooiencircuit op poten organiseren. Het open tijdperk maakte een einde aan deze situatie. Vanaf nu mochten niet alleen amateurs maar ook professionals deelnemen aan de grandslamtoernooien.

Na zijn US Open-zege speelde Arthur Ashe een grote rol bij de oprichting van de Association of Tennis Professionals (ATP), een belangenorganisatie voor mannelijke tennissers die sinds 1990 ook de wereldwijde tennistour voor mannen organiseert.

Ook buiten de baan liet Ashe geregeld van zich horen. Zo sprak de tennisser zich uit tegen het apartheidsregime in Zuid-Afrika. Uit onvrede hierover weigerde het land hem een visum, waardoor hij niet kon deelnemen aan het South African Open. In reactie hierop werd Zuid-Afrika in 1970 uitgesloten van deelname aan de Davis Cup. Datzelfde jaar won Ashe zijn tweede grandslam: de Australian Open. In 1975 volgde zijn derde grandslamzege: Wimbledon. In de finale van dit beroemde Engelse grandslamtoernooi versloeg Ashe zijn landgenoot Jimmy Connors in vier sets.

In zijn hele tenniscarrière won Ashe in totaal achttien titels.

Gezondheid

In 1979 werd de Amerikaan geopereerd aan zijn hart nadat hij kort daarvoor tijdens een tennisclinic in New York een hartaanval had gehad. Aangezien in zijn familie meerdere personen met hartproblemen kampten (Ashe’s moeder overleed hierdoor bijvoorbeeld al op haar zevenentwintigste) gingen alle alarmbellen rinkelen. Een viervoudige bypass-operatie leek aanvankelijk goed te zijn verlopen, maar toen Ashe enkele maanden later het tennis weer op wilde pakken, bleek hij last te krijgen van pijn op zijn borst. Een tweede hartoperatie bleek noodzakelijk.

In deze periode werd Ashe een boegbeeld van de American Heart Association. Ook ontpopte hij zich tot een prominent lid van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging.

In april 1992 maakte Ashe bekend dat hij besmet was geraakt met het aids-virus, waarschijnlijk door een besmette bloedtransfusie die hij tijdens een van de hartoperaties kreeg. Op 6 februari 1993 overleed de tennisser aan gevolgen van de ziekte. Hij werd 49 jaar oud.

Boek: Arthur Ashe. A Life

Wimbledon 1975: Arthur Ashe tegen Jimmy Connors