Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog (1939-1945), een wereldwijd conflict waarbij de geallieerden (inclusief Amerika, het Verenigd Koninkrijk en de Sovjet-Unie) vochten tegen de asmogendheden (Duitsland, Italië en Japan), met als gevolg de dood van tientallen miljoenen mensen en enorme verwoestingen. De oorlog eindigde met de overgave van Duitsland in mei 1945 en Japan in september 1945, na de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki.
Als we het in Nederland over 'de oorlog' hebben, gaat het normaal gesproken over de Tweede Wereldoorlog. In onze buurlanden ligt dat net wat anders. De Tweede Wereldoorlog is hoe dan ook echter een oorlog die in heel Europa, maar ook daarbuiten, diepe sporen achterliet. Niet in de laatste plaats vanwege de rassenwaan van de nazi's die uitmondde in de Holocaust. Klik hier voor meer... ▼
Tijdens de Tweede Wereldoorlog stonden twee allianties - de asmogendheden en de geallieerden - lijnrecht tegenover elkaar. In Europa gaat vaak de meeste aandacht naar de strijd die op het Europese continent werd geleverd, maar ook elders - bijvoorbeeld in de voormalige kolonie Nederland-Indië - vielen vele slachtoffers. De oorlog van 1940-1945 was dan ook een echte wereldoorlog.
Slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vielen er in totaal tussen de 50 en 70 miljoen doden. Ongeveer twee derde van alle slachtoffers was burger. Belangrijk onderdeel van de oorlog is de massale vervolging van Joden, maar ook bijvoorbeeld zigeuners, homoseksuelen en jehovah's getuigen. Vervolgden werden door de nazi's veelal opgepakt in ondergebracht in kampen. Sterke gevangenen werden geselecteerd voor dwangarbeid. Ouderen, kinderen en zieken werden in verschillende kampen direct gedood. Voorbeelden van grote vernietigingskampen van de Tweede Wereldoorlog zijn Auschwitz, Treblinka en Sobibor. Tegen het eind van de oorlog probeerden de nazi's de bewijzen van de vernietiging zoveel mogelijk uit te wissen.
Op deze pagina zijn nieuwsberichten en achtergrondverhalen over de Tweede Wereldoorlog te vinden, maar ook besprekingen van historische boeken over de oorlog, nieuws over oorlogsmisdadigers en verhalen over bijvoorbeeld nazi-kopstukken als Adolf Hitler, Joseph Goebbels en Heinrich Himmler. Artikelen over de jodenvervolging vind je ook via deze pagina.
Aanbevolen artikel: De bezetting van Nederland 1940-1945
Kopstukken van de Tweede Wereldoorlog
- Bekijk hier de volledige lijst bekende personen uit de Tweede Wereldoorlog
Belangrijke onderwerpen
- Kamp Westerbork – Concentratiekamp
- De meidagen van 1940
- Bombardement op Rotterdam
- Concentratiekampen in Nederland
- Operatie Market Garden
- De Hongerwinter (1944-45)
- De wereld maakt kennis met de atoombom
- Duinkerken (1940) – Slag en evacuatie
- Vernietigingskamp Auschwitz
- Operatie Barbarossa
- Slag om Arnhem
- Mein Kampf
- De politie in de Tweede Wereldoorlog
- Nationaal-Socialistische Beweging (NSB)
- De Jodenster
- Jodenvervolging
- Marinus van der Lubbe
- De Birma-spoorlijn
- Nationaal-socialistische propaganda
- Waffen SS
- Hakenkruis
- Overzicht van boeken over de Tweede Wereldoorlog
Margarete Joseph deed als een van de eersten verslag van de verschrikkingen van Auschwitz
Margarete Joseph overleefde Auschwitz en de dodenmars en deed in juni 1945 als een van de eersten in Nederland verslag van de verschrikkingen in de kampen.…
Oorlog als kinderspel: speelgoed en bordspellen in nazi-Duitsland
Duitse kinderen werden vanaf de jaren dertig niet alleen met gedrukte media, muziek, radio en film, maar ook met poppenkastvoorstellingen, gezelschapsspellen en speelgoedsoldaatjes gewonnen voor het…
Gemeente Amsterdam biedt excuses aan voor rol bij Jodenvervolging
Tijdens de jaarlijkse Jom Hasjoa-herdenking in de Hollandsche Schouwburg heeft burgemeester Femke Halsema donderdag namens haar gemeente excuses aangeboden voor de rol die Amsterdam speelde bij…
Ooggetuigenverslag van het bombardement op Rotterdam gepubliceerd
Reinier Brentjes was destijds student en woonde aan de rand van het centrum. Hij hield zijn dagboek bij van 10 mei tot en met 17 augustus…
Iedere keer als Jules Schelvis over Sobibor sprak, nam hij revanche op Heinrich Himmler
De herinneringen van de nazi-gruweldaden levend houden, dat was de missie van Jules Schelvis, chroniqueur van Sobibor. Saillant is dat hij na zijn terugkeer uit de…
‘We hebben gedaan wat we konden met de rotmiddelen die we hadden’
Tijdens de meidagen van 1940 werd op de Grebbeberg fel gevochten tussen Nederlandse verdedigers en Duitse troepen. De plek is sindsdien symbool komen te staan voor…
Kabinet trekt 15 miljoen uit voor vernieuwingsplannen Kamp Westerbork
Het kabinet stelt 15 miljoen euro beschikbaar voor de eerste fase van de vernieuwingsplannen van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Dat blijkt uit de Voorjaarsnota die vrijdag naar…
Topambtenaren namen tijdens de Tweede Wereldoorlog de touwtjes in handen
Toen de Duitsers in mei 1940 Nederland bezetten, nam de regering (inclusief koningin) snel de benen naar het relatief veilige Londen, maar de ministers lieten het…
‘Noorse Hitler’ zag zichzelf als redder van het vaderland
Vidkun Quisling werd na de oorlog ter dood veroordeeld vanwege collaboratie met nazi-Duitsland. Tot zijn executie bleef hij volhouden dat hij handelde uit vaderlandsliefde.…
Groningen heeft een geheel eigen oorlogsverhaal
Op 16 april 1945 werd Groningen bevrijd door Canadese troepen, na drie dagen van zware gevechten in de stad. Ter gelegenheid van tachtig jaar bevrijding is…
Bevrijding van Nederland was ‘bijzaak’ voor geallieerden
De bevrijding van Nederland in 1944-1945 was geen zelfstandig doel van de geallieerden, maar volgde uit bredere militaire strategieën gericht op de nederlaag van nazi-Duitsland. De…
Kindermeisje hield hoofd koel en voorkwam ontdekking van drukpers en onderduikers
In het najaar van 1944 viel de bezetter een woning binnen aan de Amsterdamse Herengracht. Terwijl drie Duitse soldaten aan de keukentafel plaatsnamen, wist kindermeisje Adri…
Fort van Breendonk zoekt miniaturen van ‘De Weerstander’
Langs de snelweg tussen Brussel en Antwerpen staat het monument 'De Weerstander', opgericht ter ere van het Belgische verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog.…
Nederlandse bestuurders tijdens de Tweede Wereldoorlog
Hoe gingen burgemeesters en andere bestuurders om met de bezetter? Een nieuw boek werpt licht op hun morele dilemma's tijdens de oorlog.…
Terug naar niets, niemand, nergens
Wie terugkeerde uit de kampen of de onderduik hoefde bij terugkomst niet te rekenen op extra hulp of compassie. Nederland moest zo snel mogelijk worden opgebouwd…
‘Chassidische legenden’ van H.N. Werkman boden hoop tijdens oorlogsjaren
Hendrik Nicolaas Werkman (1882–1945) maakte tijdens de Duitse bezetting kleurrijke drukwerken die bedoeld waren om hoop en troost te bieden in donkere tijden.…
Waarom werden vanuit Nederland zoveel Joden gedeporteerd?
Van de circa 140.000 Joden die in 1940 in Nederland woonden, werd 73 procent vermoord in vernietigingskampen. In buurlanden België en Frankrijk lag dat percentage aanzienlijk…
Joods verzet in de getto’s: strijdend ten onder
De grote opstand in het getto van Warschau is het meest iconische voorbeeld van Joods verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Minder bekend is dat ook in…
