Forum Hadriani (het huidige Voorburg, genoemd naar keizer Hadrianus) lag aan de noordgrens van het Romeinse Rijk. Het was met Nijmegen de enige nederzetting in Nederland die Romeinse stadsrechten kreeg. Tom Buijtendorp werpt licht op het verleden van de Romeinse stad.
Leiden noemt zich Lugdunum Batavorum. Waarom? Op basis van de traditionele interpretatie van de Peutingerkaart. Volgens Joep Rozemeyer klopt die interpretatie niet en is Lugdunum in werkelijkheid Gent.
De uitspraak ‘Haast je langzaam’ – in het Latijn Festina lente – maant aan tot rustig aan doen, de tijd nemen en te genieten van korte momenten. Waar komt deze zegswijze vandaan?
Machnaqa – je spreekt de /q/ in het Libanees niet uit – is een klein dorp op de westelijke hellingen van het Libanongebergte, halverwege de aloude heilige stad Byblos en de bronnen van de Adonisrivier bij Afqa.
Tijdens opgravingen van de Radboud Universiteit aan de Via Appia in Rome, een van de belangrijkste oude Romeinse wegen, is een bijzondere inscriptie ontdekt. Het gaat om een inscriptie die behoorde bij een van de grafmonumenten die al langere tijd door de archeologen wordt onderzocht.
Het Epos van Gilgamesj, algemeen beschouwd als ’s werelds eerste literaire fictiewerk, is een lang gedicht dat de avonturen vertelt van Gilgamesj, een koning uit de oude Soemerische beschaving in het gebied dat tegenwoordig de regio Irak en Syrië is.
Byblos was millennia lang de hofleverancier van de farao’s en het belangrijkste handelsknooppunt in de Middellandse Zee. De rijkdom van Byblos ontstond vijfduizend jaar geleden door de handel met onder andere Egypte in cederbomen uit de achterliggende bergen.
"Nu al treden er veel antichristen op, en daardoor weten we dat dit het laatste uur is. Ze zijn uit ons midden voortgekomen maar ze hoorden niet bij ons, want als ze werkelijk bij ons hadden gehoord, zouden ze bij ons gebleven zijn."
De geschiedenis van de Perzen begint in Centraal-Azië waar ze een nomadisch bestaan leiden, voordat ze zo’n 5000 jaar geleden naar het hoogland van Iran trekken. Dan duurt het nog even voor ze dominant worden en daar oude gevestigde volken overwinnen, zoals de Meden, Elamieten en later ook de Babyloniërs en de Assyriërs.
Een archetype is de oudst-mogelijke reconstructie van een tekst. Het zijn dus niet de precieze woorden die deze of gene antieke auteur heeft geschreven. Het is maar de vraag of er een origineel is geweest.
In het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden kan de komende maanden een Egyptische papyrusrol van meer zeventien meter lang en drieduizend jaar oud bewonderd worden. Het gaat om het zogenoemde ‘dodenboek’ van Qenna, een handelaar uit het oude Egypte. Op de papyrusrol, de oudste uit de collectie van het oudheidkundige museum, zijn allerlei magische spreuken en symbolen te vinden.
‘Onder auspiciën van’ is een duur klinkende, alternatieve formulering voor iets onder toezicht of leiding van een persoon doen. De zegswijze gaat ver terug in de tijd. Het is ontleend aan een ritueel dat in het Romeinse Rijk in gebruik was.
De woordcombinatie ‘gulden snede’ lijkt misschien wat op de bekende gulden middenweg, maar heeft een hele andere achtergrond en betekenis. Hoe komen we aan de zegswijze dat iets een gulden snede is? En wat betekent dit precies?
De relaties tussen het Romeinse Rijk en het China van de Han-dynastie waren beperkt. Men wist niet veel over elkaar, maar was niet totaal onwetend.
Dankzij de officier Ammianus Marcellinus hebben we een Romeinse beschrijving van China. Die beschrijving spiegelt keurig met de Chinese beschrijving van Dà QÃn: allebei zijn het halve utopieën.
De sterrenhemel van drieduizend jaar geleden was in veel opzichten gelijk aan hoe we hem tegenwoordig zien, maar er waren verschillen.
De beruchte Romeinse keizer Caligula werd in het jaar 41 vermoord. Wat weten we eigenlijk van deze keizer? Waarom werd hij gedood en was hij, zoals al eeuwen beweerd, daadwerkelijk een monster?
In de Romeinse tijd waren op veel plekken in het landschap mijlpalen of mijlstenen (milliaria) te vinden. Deze palen werden met name geplaatst langs de beroemde verharde lange-afstandswegen van de Romeinen.
De auteurs van de bundel 'De Huid van Cleopatra' gaan een heel eind mee in de kritiek dat het bonte interieur van de Oudheid in de afgelopen eeuwen is witgekalkt door Europese auteurs.
Wie in de oudheid de buren wilde imponeren schafte een leuk mozaïekvloertje aan. Variërend van een eenvoudig en betaalbaar standaardpakket tot unieke werken van gerenommeerde kunstenaars.
De Romeinen en Karthagers streden ruim een eeuw om de heerschappij in het Middellandse Zeegebied.
