De uitdrukking ‘genadebrood eten’ houdt in dat iemand afhankelijk is van de liefdadigheid van anderen om te kunnen overleven. Het verwijst bijvoorbeeld naar een situatie waarin iemand geen eigen inkomsten of middelen meer heeft en dus moet leven van wat anderen hem of haar uit genade schenken.
De uitdrukking wordt ook figuurlijk gebruikt, in situaties waarin een verliezer in een nederige en afhankelijke positie is gebracht en zich genoodzaakt ziet met weinig genoegen te nemen. De situatie is dan weinig eervol, maar er zit niets anders op: men moet genoegen nemen met genadebrood. In een artikel uit 2018 in het Algemeen Dagblad wordt bijvoorbeeld historica Beatrice de Graaf aangehaald, die vertelt over de Duitse keizer die na de verloren Eerste Wereldoorlog noodgedwongen naar Nederland uitwijkt:
Van 8 op 9 november schreef de keizer aan zijn vrouw Augusta dat hij in Nederland als balling genadebrood moest gaan eten.
Ook bekend is nog de variant tranenbrood, dat gegeten wordt door personen die in ellendige omstandigheden verkeren.
Bronnen â–¼
-https://nl.wiktionary.org/wiki/genadebrood
-https://www.nrc.nl/nieuws/2015/11/12/spreekwoordelijke-etenswaren-1-1555688-a42149
-https://www.ad.nl/utrecht/wilhelmina-wist-van-komst-duitse-keizer-wilhelm-naar-amerongen~a741539e/