Artikelen over de geschiedenis van ons eten en drinken. Van de historische achtergronden van bier tot de ontwikkeling van brood.
Zie ook de boekenrubriek: Historische kookboeken - Eten & drinken
In de jaren dertig waren veel Nederlandse ijsbereiders en -verkopers het zat. In de jaren hiervoor hadden ze steeds meer Italianen naar Nederland zien komen en velen van hen begaven zich op hún markt. Met kleine ijskarretjes gingen de immigranten langs de straten om hun vruchtenijs aan de man te brengen.
Je hoort of leest de uitspraak misschien niet vaak, maar hij bestaat nog steeds: ‘Met hoge heren is het kwaad kersen eten’. Waar komt de uitdrukking vandaan en wat betekent hij?
Hoewel groente en ander voedsel tegenwoordig ook vaak in glazen potten wordt verkocht, zijn metalen conservenblikken ook nog altijd populair. Voedsel in blik is lang houdbaar omdat het luchtdicht wordt bewaard en na sluiting bij hoge temperatuur is gesteriliseerd. De Engelse uitvinder Peter Durand ontving in 1810 patent op het conservenblik.
Genesis is dus zowat het eerste mainstream geschrift dat veganisme beschrijft. Of het daarmee een bestaande werkelijkheid uit die zesde eeuw (in het Tweestromenland?) reflecteert, of uit religieus-ideologische motieven (het startpunt van de vele voedselvoorschriften uit de Bijbel?) een ideaalwereld schetst, blijft voer voor discussie.
Nederland is neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog. Dat betekent echter niet dat het land niets merkt van de oorlog. In de loop van 1916 ontstaan er bijvoorbeeld voedseltekorten. In Amsterdam leidt dat in de zomer van 1917 tot het zogenoemde Aardappeloproer.
Het gezegde ‘een appelflauwte krijgen’ horen en lezen we niet zo vaak meer in de Nederlandse taal. En dat is best jammer, want over de betekenis en de oorsprong van deze zegswijze valt best wel het een en ander te schrijven.
De term gemeentepils wordt wel gebruikt als eufemistisch synoniem voor kraanwater ofwel leidingwater. Gemeentepils bevat dus geen druppel alcohol en is zeker niet de lekkerste pils die je tot je kunt nemen.
Iemand die nogal op zichzelf is en zich onverstoord en eigenzinnig door het leven slaat, wordt in Nederland wel eens een eigenheimer genoemd. Maar eigenlijk is het een aardappel.
Het is aan de Engelsen te danken dat de Portugese wijn uit Madeira wereldwijde bekendheid kreeg. Net als met tal van andere buitenlandse producten lieten ze er hun handelsinstinct en -netwerk op los om er een commercieel succes van te maken dat de oorspronkelijke makers nooit gelukt was.
"Van het weinige dat er was, probeerden de koks aan het front met kunst- en vliegwerk nog iets te maken. En als er geen eten was, probeerde de manschappen iets te organiseren tot aan het gooien van een handgranaat in een vijver met vis aan toe."
Het woord drankorgel wordt weleens gebruikt voor iemand die aan alcoholische drank verslaafd is. Het is een synoniem voor een alcoholist, zuipschuit, dronkaard, drinkebroer of een zatlap. Hoe komen we precies aan dit fraaie woord?
Je hebt de uitdrukking ‘de rapen zijn gaar’ vast wel eens gehoord of deze zelf gebruikt. Wat is de betekenis van dit gezegde? En hoe zit het met de oorsprong van deze uitdrukking?
De uitdrukking “daar is schraalhans keukenmeester” wordt soms gebruikt om aan te geven dat er ergens niet erg veel of lekker gegeten kan worden.
Wanneer het op een plek of tussen mensen ‘koek en ei is’, dan hangt er een prettige sfeer. Vaak draait de uitdrukking om personen die het met elkaar eens zijn of goed met elkaar kunnen omgaan. Meestal wordt dit gezegd over beste vrienden. De precieze herkomst van het zoete gezegde is onduidelijk.
Als iemand tegen je zegt ‘dat komt voor de bakker’ dan kan je ervan uitgaan dat het in orde komt. Je hoeft je geen zorgen te maken: de klus wordt geklaard. De bekende uitdrukking kan in allerlei situaties worden gebruikt, van het bakken van een taart tot het bouwen van huis. Waar komt deze zegswijze eigenlijk vandaan?
Op een borrel drinken mensen vaak een of meerdere alcoholische drankjes. Na een wijntje en biertje kan iemand al een beetje aangeschoten raken of daarna dronken worden. Degene is dan ‘boven zijn of haar theewater’. Waar komt deze uitdrukking vandaan?
De tiramisu (tiremesu) is een bekend dessert dat over de hele wereld op menukaarten staat. Afgelopen week overleed de Italiaan Adol Campeol die ‘de vader van de tiramisu’ wordt genoemd. Maar klopt die benaming? Een korte blik in het verleden laat zien dat het toetje vermoedelijk meer dan één vader kent.
Het komt tegenwoordig nog maar zelden voor dat een politicus het verwijt krijgt te veel te drinken. De alcoholconsumptie in politiek Den Haag geeft daartoe weinig aanleiding. Enkele tientallen jaren geleden was dat heel anders. Op het Binnenhof werd het ene kelkje na het andere achterover gekieperd.
Wanneer je geen bezwaar hebt tegen een bepaald plan en dus akkoord bent met een voorstel, kan je zeggen dat “je er geen been in ziet”.
Als je in de problemen zit wordt ook wel eens gezegd dat je "met de gebakken peren zit". Waar komt deze uitdrukking vandaan?
In 'Het geroofde kookboek' van Karina Urbach verliest de succesvolle joodse kookboekenauteur Alice Urbach in 1938 na de Anschluss van Oostenrijk bij Duitsland haar huis, gezin en carrière. In 1939 lukt het haar ternauwernood naar Engeland te vluchten. Later emigreert ze naar de vs, waar ze in de jaren veertig en vijftig naam maakt met kookworkshops en televisieshows.
