Tijdens de opnames van het televisieprogramma Tussen Kunst en Kitsch in Kunstmuseum Den Haag is recent de ontdekking van een schilderij van de beroemde kunstenaar Alexej von Jawlensky wereldkundig gemaakt.
Het werk, dat jarenlang onopgemerkt bij een familie aan de muur hing, werd getaxeerd op een recordbedrag van 300.000 euro. Dit is het hoogste bedrag ooit vastgesteld in de veertigjarige geschiedenis van het programma.
Het kleurrijke portret maakt deel uit van een erfenis en werd enige tijd geleden door de huidige eigenaresse meegenomen naar een van de jubileumevenementen van Tussen Kunst en Kitsch. Tijdens een opnamedag met een rijdende studio in Gouda presenteerde zij het werk aan expert Willem de Winter, die direct doorhad dat hij met een bijzonder werk te maken had toen de vrouw de lijst uit een plastic zak haalde. Het schilderij werd vervolgens uitgebreid onderzocht, waarbij De Winter samen met collega-expert Paul van Rosmalen de authenticiteit en historische waarde van het stuk bevestigde.
Expert Willem de Winter nodigde de eigenaresse hierna uit voor een officiële opnamedag. Tijdens deze opname in Kunstmuseum Den Haag sprak de kunstkenner van een “onvermoede parel” en benadrukte hij de artistieke en historische waarde van het werk: “Dit is een werk van een kunstenaar met een enorme reputatie die van groot belang is voor alle generaties na hem. Zijn werk is in heel veel musea te bewonderen”.
Verzamelende winkelier
Het schilderij was van de grootvader van de huidige eigenaresse, die een eigen schoenenwinkel had en een fervent hobbyverzamelaar was. Na zijn overlijden werd zijn verzameling kunst onder zijn kinderen verdeeld, waarna dit werk bij de vader van de eigenaresse terechtkwam. Als kind bewonderde zij het kleurrijke portret al en wilde het daarom graag in haar bezit hebben. Het werk hing generaties lang onopgemerkt aan de muur, totdat zij besloot het mee te nemen naar Tussen Kunst en Kitsch. Dat het werk zoveel geld waard bleek was een grote verrassing.
De kunstenaar
Alexej von Jawlensky (1864-1941) was een Russisch-Duitse schilder en een van de prominente vertegenwoordigers van het expressionisme. Zijn werken zijn bekend om hun expressieve kleuren en abstracte vormen, en maken onderdeel uit van collecties van verschillende vooraanstaande musea over de hele wereld.
Authenticitieitsonderzoek
Het schilderij zal nu worden onderzocht door het Jawlensky Archiv, een gerenommeerd instituut dat gespecialiseerd is in het werk van de kunstenaar. Indien het werk officieel wordt erkend, overweegt de eigenaresse het schilderij in bruikleen te geven aan een museum. Het schilderij is gesigneerd en gedateerd in 1916. Volgens een etiket achterop komt de lijstenmaker uit Morges, een plaats op ongeveer anderhalve kilometer van Saint Prex waar Jawlensky gedurende de Eerste Wereldoorlog verbleef.
De volledige aflevering, waarin de ontdekking centraal staat, wordt in het voorjaar van 2025 uitgezonden bij AVROTROS op NPO 1.
Boek: Alexej von Jawlensky