Maart roert zijn staart (en andere maart-spreuken)

Menig praatje op straat begint met een paar zinnen over het weer. Lekker weertje he! Of: koud vandaag hoor! Niet zo verwonderlijk dus dat er ook veel spreuken en gezegden verwijzingen naar het weer bevatten. Zo ook de bekende weerspreuk: Maart roert zijn staart. Waar komt deze spreuk vandaan en wat betekent hij?

Een sneeuwklokje, een plant die meestal in februari, maart en april bloeit (CC0 – Pixabay – Georg_Satzinger)

Qua weer kan de maand maart nogal wisselvallig zijn. Op het ene moment lijkt de lente zich aan te dienen en zorgen warmere zonnestralen ervoor dat ook vogels het wat in de bol krijgen en druk aan het fluiten slaan. Op het andere moment kan die euforie en lentezin echter weer de grond in worden geboord door enkele koudere dagen, soms zelfs met vorst en winterse buien, die dan ook wel ‘maartse buien’ worden genoemd.

Die wisselvalligheid heeft veel te maken met de windrichting. Die komt in maart (en ook april) vaak vanuit het noorden, vanuit Scandinavië of vanaf de Noordzee, en voert dan geregeld dus ook winterse neerslag mee. Die wind kan soms ook stevig zijn, met windstoten tot wel honderd kilometer per uur. De ene week kan men uit de wind nog heerlijk in de zon zitten en de andere week moet men sjaal, handschoenen en muts weer tevoorschijn toveren.

Staart

Kortom: maart roert zijn staart. Net zoals een staart van een koe of paard alle kanten op kan waaien, weet je in maart ook niet altijd wat je qua weer kan verwachten. Of eigenlijk wel: je moet voorbereid zijn op wisselvallig weer. Het kan alle kant op. Die wisselvalligheid blijkt ook wel uit enkele bijnamen van de maand maart: lentemaand, buienmaand, guldenmaand en windmaand. Dat we ook in april lang niet altijd zeker zijn van echt lenteweer, blijkt uit een andere weerspreuk: april doet wat hij wil.

Andere maart-spreuken

De maand maart is terug te vinden in meer (bekende en minder bekende) spreuken. Enkele voorbeelden:

Maart heeft een krul in de straat
De maand meert heeft venijn in de steert (Vlaams)
Een droge maart is goud waard, als ’t in april maar regenen wil
Danst het lammetje in maart, april vat het bij de staart (na een mooie maart volgt een koude april)
Als maart geeft aprilweer, april geeft maarts weer.
Dondert het in de maand van maart, in mei dekt de sneeuw de aard.
Droge maart, natte april, koele me, vullen de schuur en de kelder er bij.
Het is in het begin of wel in het end, dat maart zijn gaven zendt.
Nooit maart zo goed, of hij sneeuwt wel vol een hoed.
Maartgras komt niet licht onder de zeis (Gras in maart lijkt wel voordelig, maar gaat door een koude maand april soms weer verloren. Kortom: wat te vroeg komt, houdt geen stand.)

Ook op Historiek: Lijst met bekende weerspreuken
Maart. De natuur komt weer tot leven
April doet wat hij wil – Een bekende weerspreuk

Bronnen ▼

-Nederlandse spreekwoorden spreuken en zegswijzen – K. ter Laan
-https://www.margriet.nl/lifestyle/meteoroloog-legt-uit-daar-komt-maart-roert-zijn-staart-vandaan~b1edf29d/