Dark
Light

Scheepvaartmuseum koopt monumentale wandtapijten

Auteur:
2 minuten leestijd
The Fleets drawn up for Battle, geweven naar een ontwerp van Willem van de Velde de Oude, 5,87 x 3,30 meter, geweven na 1685. (Scheepvaartmuseum Amsterdam)
The Fleets drawn up for Battle, geweven naar een ontwerp van Willem van de Velde de Oude, 5,87 x 3,30 meter, geweven na 1685. (Scheepvaartmuseum Amsterdam)

Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam heeft twee zeldzame wandtapijten naar ontwerp van Willem van de Velde de Oude (1611-1693) aangekocht. Het gaat om de grootste aankoop uit de geschiedenis van het museum.

De Ruyter
Michiel de Ruyter
De twee wandtapijten maken onderdeel uit van een serie van zes. Ze tonen verschillende scènes uit de zeeslag bij Solebay in 1672. Dit zeegevecht tussen de Nederlandse en gecombineerde Engels-Franse vloot vormde de openingsstrijd van de Derde Engels-Nederlandse Oorlog (1672-1674). De Nederlandse vloot, van meer dan honderd oorlogsschepen en twintigduizend bemanningsleden, stond onder leiding van luitenant-admiraal Michiel de Ruyter.

Ontwerper Willem van de Velde de Oude was zelf bij de zeeslag aanwezig en legde als een soort oorlogsjournalist vanuit een zeilschip de gebeurtenissen op zee vast in tekeningen. Deze werkte hij later in zijn atelier in detail uit. De zeeslag bleef onbeslist, maar werd aan beide kanten als een overwinning gevierd.

Op verzoek van de Engelse koning James II paste Van de Velde de Oude zijn oorspronkelijke tekeningen aan als een ontwerp voor de wandtapijtserie. De tapijten werden geweven door Thomas Poyntz in de koninklijke weverij van Mortlake bij Londen. Het grootste tapijt, met een formaat van bijna 6 bij 3,3 meter, toont de opstelling van de vloten voorafgaand aan de slag. Het tweede tapijt van 4,5 bij 3,3 meter laat het moment zien van een succesvolle branderaanval op het Engelse vlaggenschip Royal James van de graaf van Sandwich.

The Burning of the Royal James (Later in the Day), geweven naar een ontwerp van Willem van de Velde de Oude, 4,57 x 3,30 meter, geweven na 1685. (Scheepvaartmuseum Amsterdam)
The Burning of the Royal James (Later in the Day), geweven naar een ontwerp van Willem van de Velde de Oude, 4,57 x 3,30 meter, geweven na 1685. (Scheepvaartmuseum Amsterdam)

Zeldzaam

De twee aangekochte wandtapijten zijn volgens het museum zeer zeldzaam:

“Het zijn de laatste twee exemplaren die ooit nog op de markt zullen verschijnen.”

De vier andere tapijten uit de serie zijn in bezit van Amerikaanse musea en niet toegankelijk voor publiek. De wandtapijten die het Scheepvaartmuseum heeft aangekocht, zijn de afgelopen jaren gerestaureerd. Het Amsterdamse museum heeft in totaal twee miljoen euro voor de twee werken betaald en werd bij de aankoop onder meer gesteund door de Vereniging Rembrandt.

Voor het publiek zijn de tapijten voor het eerst te zien tijdens een Van de Velde-tentoonstelling die op 2 oktober 2020 in Het Scheepvaartmuseum opent.

Boek: Zeehelden – Nederlands trots overzee in de Gouden Eeuw

×