Dark
Light

Byzantijnse keizerinnen

2 minuten leestijd
Passie, intriges en politiek. Spraakmakende keizerinnen in Byzantium
Passie, intriges en politiek. Spraakmakende keizerinnen in Byzantium

Ik logeer in een hotel, en de weinige vrije tijd besteed ik aan een leuk boekje over het oude Byzantium, Passie, intriges en politiek. Spraakmakende keizerinnen in Byzantium, geschreven door de Amsterdamse classicus Hein van Dolen, die ik – full disclosure – persoonlijk ken. Het biedt de biografieën van negen vorstinnen van het Byzantijnse Rijk en is precies wat je van Van Dolen mag verwachten: lichtvoetig als een causerie, vol aardige anekdotes, en als het uit hebt, merk je dat het niet vrijblijvend was en je toch dieper contact hebt gemaakt met een verleden cultuur dan je in de gaten had.

Constantijn VI
Constantijn VI
Eén anekdote licht ik eruit: het verhaal van Maria van Amnia. Keizer Constantijn VI (een tijdgenoot van Karel de Grote en Harun ar-Rashid) zocht een echtgenote en zond hovelingen – meervoud – uit om de mooiste meisjes uit het Rijk te selecteren. Zo kwamen ze bij een echtpaar dat zich verontschuldigde voor hun armoede maar ’s keizers gezanten gastvrij probeerde te onthalen. “Vertrouw maar op de Heer”, hield de man zijn echtgenote voor. Ze werden beloond: de gasten namen de dochter des huize, Maria, mee naar Constantinopel, waar ze keizerin werd.

Of dit waar is, staat te bezien. Er is namelijk iets grappigs aan de hand. We kennen ook het verhaal van de goden Jupiter en Mercurius – opnieuw: meervoud – die over de aarde zwerven en worden onthaald door een arm, oud echtpaar (Philemon en Baucis), dat ondanks grote armoede de gasten netjes onthaalt. Als ze vol godsvertrouwen proberen iets te serveren, worden ze beloond: de goden nemen hen mee van huis, en op een nabijgelegen heuvel veranderen ze in – als ik het me goed herinner – een rode en een witte rozenstruik, eeuwig met elkaar vervlochten.

Heeft een Byzantijnse auteur de oude sage bewerkt? Het zou zo maar kunnen. Met keizerin Maria liep het minder goed af dan met Philemon en Baucis: ze schonk haar man twee kinderen, werd verstoten en belandde in een klooster op de Prinseneilanden. Een triest lot, waarover u in Van Dolens boek meer verneemt. Een alleszins prettige kennismaking met de bonte en mooie geschiedenis van Byzantium. Aanbevolen.

Boek: Passie, intriges en politiek – Hein L. van Dolen

Jona Lendering is historicus, webmaster van Livius.org en docent bij Livius Onderwijs. Hij publiceerde verschillende boeken en verzorgt een nieuwsbrief over de Oudheid. Zie ook zijn blog: mainzerbeobachter.com

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 50.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.015 actieve abonnees)


Mede dankzij onze donateurs zijn al onze artikelen gratis te lezen. Op Historiek vindt u dus geen PREMIUM artikelen of 'slotjes'.

Steun ons ook

×