Redactie
De vondst werd gedaan door medewerkers van Bureau Oudheidkundig Onderzoek Rotterdam (BOOR). Tijdens opgravingen in 2009 en 2010 vonden de archeologen verschillende oude objecten op de plaats waar de Markthal wordt gebouwd. Deze vondsten zijn recentelijk onderzocht en toen kwam het veertiende-eeuwse zegel aan het licht. De gemeente Rotterdam:
“Het betreft een veertiende-eeuws zegel van bijenwas dat beschermd werd door een koperen doosje. Hierdoor is het meters onder de grond eeuwenlang bewaard gebleven.”
Het ronde zegel heeft een diameter van slechts twee centimeter en is voorzien van een randtekst en afbeelding. De tekst luidt: CLAVIS.SIGILLI.DE.ROTTERDAM, wat ‘sleutel van het Rotterdamse zegel’ betekent. De gemeente Rotterdam:
“De tekst maakt duidelijk dat het gevonden zegel een contra- of tegenzegel was. Dit type zegel werd in de Middeleeuwen tegen de achterzijde van een groter zegel gedrukt dat aan een akte hing. Het aanbrengen van een tegenzegel diende om het vervalsen van oorkonden tegen te gaan. Zonder tegenzegel kon een vervalser namelijk het grootzegel aan de achterzijde los snijden en het aanbrengen aan een andere oorkonde.”
Tegenzegels werden soms ook door het bestuur van een stad benut zonder grootzegel. Ze werden dan bevestigd aan minder belangrijke akten.
Verticale paal en dwarsbalk
In de afbeeldingen op bekende Rotterdamse zegels wordt de plaatsnaam verklaard: afgebeeld zijn een verticale paal (die de Rotte symboliseert) die in het midden gekruist wordt door een dwarsbalk (die de dam voorstelt). Het oudst bekende Rotterdamse zegel met deze voorstelling dateert uit 1351. Ook in het huidige stadswapen van Rotterdam is de voorstelling in hoofdlijnen terug te vinden. De zilveren paal in het groene veld herinnert aan de Rotte-voorstelling op de oude stadszegels.
Op het gevonden exemplaar is, in een verticale verdiepte baan, de Rotte afgebeeld, maar bevindt de dwarsbalk (de dam) zich helemaal aan het benedeneinde. Ook zijn aan weerszijden van de Rotte twee verhoogde rechthoekige blokken weergegeven. Volgens de onderzoekers symboliseren ze mogelijk de dijken van de polder Rotterdam, waarbinnen de stad Rotterdam ontstond.
Stilistisch wordt het gevonden zegel door specialisten aan het einde van de dertiende of in de veertiende eeuw gedateerd. In 1340 kreeg Rotterdam definitief stadsrecht. Het oudst bekende stadszegel komt uit 1351. In 1299 en in 1328 zijn er ook al een soort stedelijk rechten aan de nederzetting Rotterdam verleend. Het is volgens de onderzoekers niet uitgesloten dat het gevoden zegel al uit die tijd komt. Dan zou het dus om het oudste stadszegel van Rotterdam gaan.
