Yuri Visser
Nederland is beroemd vanwege de strijd met het water. Dijken, deltawerken en baggeraars oogsten wereldwijdbewondering. Maar onze uitvindingen om met het water samen te leven ontstonden pas na grote overstromingen die ons landschap en onze cultuur dramatisch beïnvloeden. In de NTR-serie wordt stilgestaan bij die grote historische natuurrampen maar er wordt ook naar de toekomst gekeken. De NTR:
De strijd is nog niet gestreden. De kans op een volgende grote overstroming, misschien zelfs groter dan ooit tevoren, is maar al te reëel.
De serie wordt gepresenteerd door schrijver en journalist Frank Westerman, onder meer bekend door boeken als ‘De Graanrepubliek’, ‘Ararat’ en ‘Stikvallei’. Hij is gefascineerd door de grote rol van water in ons leven. Waterbouw en overstromingen zijn terugkerende onderwerpen in zijn boeken.
De eerste aflevering van de nieuwe geschiedenisserie, getiteld Help!, is vrijdag om 21.10 uur te zien op Nederland 2. Dan wordt onder meer bekeken of wij ons mede door de vele overstromingen echt één volk zijn gaan voelen. En zijn we door die rampen de gulle gevers geworden die we nog steeds zijn? De NTR:
Natuurlijk is die goedgeefsheid mede ingegeven door een religieuze achtergrond. Toch waren het watersnoodrampen, zoals die in 1809 in het rivierengebied, die aanleiding gaven om niet langer lokaal en via de kerk, maar om vooral landelijk en aangestuurd door de overheid inzamelingsacties op touw te zetten.
De collectieve hulp die geboden werd aan de overstroomde rampgebieden werd in de loop van de negentiende en twintigste eeuw steeds omvangrijker. Na een watersnoodramp volgde vaak een tweede springvloed in de vorm van goederen en geld.
In deze startaflevering wordt gekeken naar enkele watersnoden die ons in het begin van negentiende eeuw teisterden.
We zien dan hoe de koning, Lodewijk Napoleon, het voortouw neemt bij de organisatie van de hulp aan de slachtoffers. We zien de prenten, naslagwerken en watersnoodpoëzie die toen zijn gemaakt om geld in te zamelen voor de getroffenen.
‘Wat tijdens die avond langzamerhand duidelijk werd, was dat die dijk dus níet door ging breken. Er gebeurde niks!’
Boek en tentoonstelling
Naar aanleiding van de tentoonstelling is in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen tot 22 maart 2015 de tentoonstelling Nederland in 7 overstromingen – De Zuiderzee te zienCentraal staat de overstroming van 1916, die voor het Zuiderzeegebied grote gevolgen heeft gehad: vanwege het aantal slachtoffers en de materiële schade, maar bovenal doordat deze overstroming de directe aanleiding vormde voor het afsluiten van de Zuiderzee. De aanleg van de Afsluitdijk in 1932 herinnert aan de gevaren van het water en de gebeurtenissen in 1916.
Verder is er een boek uitgebracht dat aansluit bij de televisieserie: Nederland in 7 overstromingen
