HistoriekIn het hortusplantsoen in Amsterdam is zondag een herdenkingsmonument onthuld ter nagedachtenis van dove Joodse slachtoffers van het Nazi-regime. De stichting DovenShoah is inititiefnemer van het monument.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden talloze dove Joden weggevoerd. Het merendeel kwam nooit meer terug. Eén van hen was Louis Monasch, die voor de Tweede Wereldoorlog veel betekende voor de emancipatie van doven in Nederland.
Volgens de stichting DovenShoah heeft de Tweede Wereldoorlog een groot gat geslagen in de emancipatie van doven, omdat veel belangrijke voorvechters daarvan omkwamen. Hoeveel dove Joden er precies zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog is niet bekend, omdat in de vernietigingskampen niet werd geregistreerd of de slachtoffers doof waren. De stichting DovenShoah doet daar onderzoek naar. Wel is bekend dat dove Joden vaak meteen door gingen naar de gaskamers.
De stichting DovenShoah hoopt dat er door het monument meer aandacht komt voor de dove slachtoffers van de Holocaust. Het nieuwe monument staat aan het Hortusplantsoen tegenover de voormalige dovenschool, de J.C. Ammanschool, waarvan leerlingen en docenten tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd. Het monument wordt geadopteerd door de Koninklijke Kentalis Scholengemeenschap Signis, een dovenschool.
Truus Menger
Het monument is gemaakt door verzetsstrijder en beeldhouwer Truus Menger-Oversteegen (1923). Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat zij samen met haar zus Freddie Oversteegen en Hannie Schaft in het verzet. Na de oorlog maakte zij onder meer een beeld ter nagedachtenis aan Hannie Schaft in het Kenaupark in Haarlem. Ook maakte ze de monumenten Steen van de miljoenen tranen in Rotterdam en Leidse vrouwen in het verzet in Leiden. Het dovenmonument is het meest recente monument dat Menger heeft gemaakt.
Voor zover bekend is het Amsterdamse monument het eerste monument voor dove Holocaustslachtoffers.
