Dark
Light

De Bunschotense roots van Elvis Presley

Emigratie uit Bunschoten-Spakenburg
Auteur:
3 minuten leestijd
Elvis Presley
Elvis Presley

Tot 30 december 2015 is in Museum Spakenburg de tentoonstelling “Tussen droom en daad. Emigranten uit Bunschoten-Spakenburg” te bezichtigen. Dromen en daden staan soms tegenover elkaar, maar vaker is de daad de verwezenlijking van een droom. Die droom kan een ver oord zijn en de daad emigreren. “Tussen droom en daad” gaat onder meer over rock ’n roll-held Elvis Presley (1935-1977), die afstamde van de Bunschoter emigrant Teunis Eliassen.

Het thema van de tentoonstelling is onderverdeeld in drieën. Eerst is er aandacht voor twee emigrantenfamilies uit Bunschoten-Spakenburg. Daarna krijgt de Nederlandse afkomst van Elvis Presley aandacht. Ten slotte is er een sectie gewijd aan het internationaal opererende bedrijf Heinen & Hopman Engineering. In deze tentoonstellingsbespreking gaat de aandacht vooral uit naar de Amerikaanse rockster Elvis Presley.

Grazige weiden

Cover van het boek Rustend in grazige weiden
Cover van het boek Rustend in grazige weiden
In de eerste plaats is er aandacht voor de lotgevallen van twee families uit Bunschoten-Spakenburg die in 1910 naar Chili emigreerden. De ene familie emigreerde daarna nog een keer naar Californië en kwam daar in contact met andere emigranten uit hun geboorteplaats. Over deze emigratie is tegelijk met de opening van de tentoonstelling het boek Rustend in grazige weiden gepresenteerd door de Historische Vereniging Bunscote. Dit boek is in het Museumcafé verkrijgbaar.

Elvis Presley en Nederland

Stamvader: Teunis Eliassen uit Bunschoten

Een ander tentoonstellingsthema is gegroepeerd rond een wereldberoemde afstammeling van een Bunschoter emigrant, de ‘King of Rock ’n Roll’ Elvis Presley. Ergens tussen 1660 en 1670 verliet Teunis Eliassen – die op 26 november 1643 in Bunschoten gedoopt werd – de Veenestraat in zijn woonplaats en vestigde zich in de kolonie New Netherland in de Verenigde Staten. Daar zorgde hij voor een groot nageslacht dat uitvoerig beschreven en gedocumenteerd is. Elvis Presley was een van zijn nakomelingen. Er zaten negen generaties tussen stamvader Eliassen en Elvis The Pelvis.

Amateur-genealoog Evert ter Haar legde reeds in 2002 de connectie tussen Elvis Presley en Bunschoten en haalde daarmee op 7 december 2002 het regionaal dagblad De Gooi- en Eemlander, kort daarop gevolgd door het tv-programma Hart van Nederland. In het krantenartikel uit 2002 lezen we onder meer het volgende:

“De amateur-genealoog uit Bunschoten twijfelt niet aan de betrouwbaarheid van de gegevens:

“Ik heb het natuurlijk uitgebreid gecheckt via de nieuws- en mailinggroepen voor genealogen. Niemand twijfelt aan de juistheid hiervan. De doorslag gaf de naam van een heel bekende en betrouwbare genealoge uit Amerika, die in direct verband met deze stamboom opdook.”

Het 'Castello Plan', kaart van Nieuw-Amsterdam (1660). Bron: Wikimedia
Het ‘Castello Plan’, kaart van Nieuw-Amsterdam (1660). Bron: Wikimedia

Topmanager: Dries van Kuijk uit Breda

Interessant is ook dat de manager die Elvis Presley groot maakte – en naar verluidt meer verdiende dan Elvis zelf – een Nederlander was: Dries van Kuijk, alias “Colonel (Tom) Parker”, in 1909 geboren aan de Vlaszak in Breda en in 1997 overleden in Las Vegas. Kenners (maar niet iedereen) betitelen hem, samen met Brian Epstein van The Beatles en Peter Grant van de band Led Zeppelin, als een van de beste managers ooit uit de muziekgeschiedenis. In 1927 waagde Van Kuijk illegaal, zonder papieren (hij zou nooit een Amerikaans paspoort bemachtigen), een oversteek naar Amerika, en vanaf 1929 bleef hij in het land wonen. In de Verenigde Staten diende hij in het Amerikaanse leger, maar psychopathisch gedrag luidde omstreeks 1933 zijn ontslag in. Vervolgens ging hij aan de slag als promotor van circussen, maar omdat de zaken slecht liepen maakte hij een carrièreswitch tot directeur van een dierenasiel. Volgens de geruchten schiep Van Kuijk er een genoegen in om mensen de verkeerde dieren te verkopen. Kwam een oude dame voor een klein poedeltje, dan zorgde Van Kuijk ervoor dat ze wegging met een reusachtige hond.

 Elvis Presley en Tom Parker. Bron: www.hansknot.com/elvis.htm
Elvis Presley en Tom Parker. Bron: www.hansknot.com/elvis.htm

In 1939 deed Van Kuijk de eerste promotionele activiteiten voor een zanger. Na de oorlog verhuisde hij naar Nashville, waar hij opklom in de muziekwereld en – toen hij Elvis populair zag worden – in 1954-1955 erin slaagde Elvis’ ouders in te palmen en een contract met hen en de minderjarige Elvis af te sluiten. Binnen no time stroomde het geld voor Van Kuijk binnen.

Geheime opnamen Tom Parker waarin hij Nederlands spreekt, 1987:

Heinen & Hopman

Het derde thema van de tentoonstelling, ten slotte, is gewijd aan het bedrijf Heinen & Hopman Engineering BV. Een bedrijf dat 50 jaar geleden is opgericht en inmiddels wereldwijd vestigingen heeft. Het bedrijf heeft kennis en producten geëxporteerd en dat ging gepaard met de emigratie van enkele plaatsgenoten.

De tentoonstelling “Tussen droom en daad” is onderdeel van de totale museumpresentatie van Museum Spakenburg en kan tot het einde van het jaar bezichtigd worden.

Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 50.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
×