Dark
Light

De zogenaamde Bosnische piramides

“Ouder dan de piramides in Egypte”
Auteur:
4 minuten leestijd
De Bosnische 'piramide'
De Bosnische 'piramide' (CC BY-SA 4.0 - Saša Nađfeji - wiki)

Hoewel serieuze wetenschappers de bewering al lang afgedaan hebben als onzin, zijn sommige mensen ervan overtuigd dat in Bosnië oeroude piramides te vinden zijn. Het zou zelfs gaan om de alleroudste ter wereld. De ontdekking van deze zogenaamde piramides in de buurt van het stadje Visoko staat op naam van de Bosnische onderzoeker Semir Osmanagić.

In 2005 maakte deze zakenman en amateur-archeoloog, die al langer geïnteresseerd was in piramides, bekend dat hij in zijn Bosnische ‘achtertuin’ een piramide had gevonden. De 213 meter hoge driehoekvormige heuvel Visocica waar hij al zo vaak tegenaan had gekeken, zou in werkelijkheid namelijk een piramide zijn. Het bouwwerk, door Osmanagić de Piramide van de Zon genoemd, zou zo’n 29.000 jaar geleden door pre-Illyrische bewoners van de Balkan zijn gebouwd. Daarmee zou het in één klap om de oudste piramide ter wereld gaan. In het gebied rondom lokaliseerde de in Texas gevestigde Bosniër hierna nog enkele piramides, die middels tunnels met elkaar verbonden zouden zijn.

Semir Osmanagić in gesprek met een toerist, 2014
Semir Osmanagić in gesprek met een toerist, 2014
Volgens Osmanagić bevindt zich rond de Piramide van de Zon een energetisch krachtveld, waardoor ook het water dat hier stroomt helende kracht bezit.

Reguliere wetenschappers nemen de claim van de Bosniër niet serieus. De piramidevormige heuvels in de omgeving van Visoko zouden niet door mensenhanden zijn gevormd. Het zou ‘gewoon’ gaan om natuurlijke geologische formaties. Wat veel hoogleraren en archeologen steekt is dat de Osmanagić de Bosnische regering zover kreeg geld te steken in een groot onderzoek naar de zogenaamde piramides. Dat geld had wat de critici betreft beter gestoken kunnen worden in écht archeologisch onderzoek en het behoud van historisch erfgoed. Bovendien zouden meer mensen de claim van de amateurarcheoloog serieus zijn gaan nemen vanwege de steun vanuit de overheid.

Opgraving bij Visoko
Opgraving bij Visoko, 2006

Geologen van de Universiteit van Tuzla onderzochten de heuvel bij Visoko in 2006 en concludeerden dat deze, net als andere bergen en heuvels in het gebied, bestaat uit verschillende lagen klei en zandsteen. Daarmee was de zaak echter nog niet klaar, want korte tijd later bestudeerde een zelfbenoemd geoloog uit Egypte, ene Aly Abdullah Barakat, enkele onderdelen van de heuvel. De Egyptenaar stelde vervolgens bewijs te hebben gevonden dat hier sprake was van een echte piramide, een bewering die na nieuw onderzoek echter al snel van tafel werd geveegd door de vooraanstaande Britse archeoloog Anthony Harding, voorzitter van de European Association of Archaeologists.

Nepnieuws

Dat de zogenaamde prehistorische bouwwerken tegenwoordig wereldwijd bekend zijn is onder meer te danken aan grote nieuwsmedia zoals BBC en ABC die in 2005 uitgebreid berichtten over de ‘nieuwe piramides’. Anthony Harding wond zich destijds op over al deze nieuwsberichten en stuurde een ingezonden brief naar The Times waarin hij Osmanagić’ beweringen bestempelde als ‘waanzin’. Enige tijd later liet hij ook een verklaring uitgaan die werd ondertekend door een groot aantal bezorgde onderzoekers:

Wij, ondergetekende professionele archeologen uit alle delen van Europa, willen krachtig protesteren tegen de voortdurende steun van de Bosnische autoriteiten voor het zogenaamde “piramide”-project dat wordt uitgevoerd op heuvels bij en in de buurt van Visoko. Dit plan is een wrede hoax voor een nietsvermoedend publiek, waar geen plaats voor is in de wereld van echte wetenschap. Het is een verspilling van schaarse middelen die veel beter gebruikt zouden kunnen worden voor de bescherming van het echte archeologisch erfgoed en het project leidt de aandacht af van de dringende problemen waar professionele archeologen in Bosnië-Herzegovina dagelijks mee te maken hebben.

De Bosnische 'piramide van de maan', Plješevica
De Bosnische ‘piramide van de maan’, Pljesevica (CC BY-SA 4.0 – Saša Nađfeji – wiki)

Ook in Bosnië zelf was lang niet iedereen overtuigd. Zo zei Amar Karapuš, curator van het Historisch Museum van Bosnië en Herzegovina in Sarajevo:

Toen ik voor het eerst over de piramides las, vond ik het een heel komische grap. Ik kon gewoon niet geloven dat iemand ter wereld dit voor waar aan zou nemen.

Wereldwijd zijn er honderden piramidevormige heuvels en bergen te vinden. Door geologen worden ze soms aangeduid als flatirons.

Novak Djokovic

Novak Djokovic, 2017
Novak Djokovic, 2017
Ondanks alle reacties vanuit de academische wereld zijn er nog altijd mensen die geloven dat de oudste piramides ter wereld in Bosnië te vinden zijn. De wereldberoemde tennisser Novak Djokovic is een van hen. Tijdens de coronapandemie haalde deze sportman nog het nieuws. Hij weigerde een vaccin en liet weten immuun te zijn voor het coronavirus omdat hij ‘helend’ grondwater dronk, afkomstig uit de grond rond het vermeende piramidecomplex. Djokovic is tegenwoordig een van de belangrijkste ambassadeurs van de Bosnische piramide en opende er enkele jaren geleden twee tennisbanen.

Osmanagić is nog altijd actief rond Visoko. Zijn Piramide van de Zon is, tot frustratie van veel archeologen, uitgegroeid tot een toeristische attractie die vooral populair is bij mensen die op zoek zijn naar spiritualiteit, genezing of een alternatief verhaal over de geschiedenis van de Balkan. De andere piramides die de Bosniër vond kregen wat zweverig aandoende namen als Piramide van de Draak, Piramide van Liefde, Piramide van de Maan en de Tempel van de Aarde.

Verschillende lokale ondernemers slaan een slaatje uit alle aandacht. Zo serveren restaurants bijvoorbeeld maaltijden op driehoekige borden en toeristen kunnen piramidevormige houten sleutelhangers kopen, of t-shirts met daarop de tekst “ik heb een piramide in mijn achtertuin”.

Atlantis en Hitler

Dat amateur-archeoloog Semir Osmanagić een rijke fantasie heeft blijkt ook uit het feit dat hij ooit een boek publiceerde waarin hij beweerde dat de Maya’s afkomstig waren van Atlantis. En de bewoners van dat mythisch eilandenrijk zouden dan weer vanuit de ruimte naar de aarde zijn gekomen. Verder beweerde Osmanagić ooit dat Adolf Hitler met andere nazi-leiders naar een geheime ondergrondse basis op Antarctica vluchtte.

Bronnen

-https://www.nrc.nl/nieuws/2006/06/03/nu-ook-piramides-in-bosnie-11139646-a1106093
-https://www.nrc.nl/nieuws/2022/10/28/niet-alleen-tennisser-djokovic-gelooft-in-de-mythische-piramides-van-bosnie-2-a4146508
-https://www.smithsonianmag.com/history/the-mystery-of-bosnias-ancient-pyramids-148990462/
-https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/06/09/AR2006060901113_pf.html
-https://web.archive.org/web/20110717134402/http://www.e-a-a.org/statement.pdf
-https://web.archive.org/web/20110723183615/http://irna.lautre.net/At-last-Dr-Barakat-s-report.html
-https://en.wikipedia.org/wiki/Bosnian_pyramid_claims
×