Trijntje, het oudste skelet van Nederland

In 1997 werd tijdens een archeologische opgraving in de polder bij Hardinxveld-Giessendam het skelet van een vrouw gevonden. Onderzoek toonde aan dat de vrouw, die Trijntje werd gedoopt, vermoedelijk rond 5500 voor Christus leefde en onderdeel uit moest hebben gemaakt van een groepje rondtrekkende jagers en vissers. Het gaat om het oudste skelet dat ooit in Nederland is gevonden.

Op de plek waar Trijntje werd gevonden, loopt tegenwoordig de Betuwelijn. Haar naam is dan ook verwijzing naar de treinen die hier rijden. Volgens een andere lezing werd de prehistorische vrouw vernoemd naar een vrouw genaamd Trijntje die in de buurt van de vindplaats woonde. Onderzoek heeft aangetoond dat Trijntje ongeveer vijftig jaar oud moet zijn geweest toen ze overleed. Aan de stand van haar bekken leidden archeologen af dat ze in haar leven tenminste één kind moest hebben gebaard. Trijntje verkeerde in relatief goede gezondheid. Wel vertoonden haar tanden opvallende slijtsporen, vermoedelijk door het eten van ruw voedsel of doordat ze met de tanden dierenhuiden bewerkte. Ze was 1,58 meter lang.

Archeologen vonden Trijntje uitgestrekt liggend op haar rug, in een kuil. Bij haar schedel werden kleine stukjes rode oker aangetroffen. Vermoed werd dat die als een soort grafgift bij haar werden neergelegd.

Donk

Trijntje leefde waarschijnlijk in een gemeenschap van enkele families op een nabijgelegen donk, een soort rivierduin. Op deze donk zijn resten gevonden van onder meer eenden, ganzen, zwanen, reigers en meerkoeten, wat erop wijst dat de bewoners flink moeten hebben gejaagd. Het feit dat Trijntje in de buurt van de donk werd begraven, wijst er volgens archeologen op dat de nederzetting gebruikt werd als een soort basiskamp.

Reconstructie

Na afloop van de opgraving in de polder, werd in 1997 een grote verplaatsbare tentoonstellingsruimte gecreëerd om de vondsten die langs het traject waren gedaan te kunnen exposeren. De tentoonstelling was langs het hele traject van de Betuweroute te zien. Hiervoor werd op basis van röntgen- en computertechnieken een reconstructie gemaakt van Trijntje.

Later werd deze reconstructie tien jaar lang geëxposeerd in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Tegenwoordig is hij te bewonderen in de Koperen Knop in Hardinxveld-Giessendam, een museum dat gewijd is aan het leven van de voormalige bewonders van de Alblasserwaard.

Korte video over Trijntje, onze ‘oer-moeder uit de prehistorie’:

Bronnen ▼