Historische beeldbank aangeklaagd om schending auteursrecht

Pictoright, een auteursrechtenorganisatie voor beeldmakers, heeft Stadsarchief Rotterdam aangeklaagd vanwege het schenden van auteursrechten. De zaak dient maandag, meldt het AD/Rotterdams Dagblad.

Pictoright startte in maart vorig jaar een procedure tegen het Stadsarchief Rotterdam omdat het archief het “niet zo nauw” zou nemen met de auteursrechten van fotografen en andere beeldmakers.

In de beeldbank werden 150.000 historische afbeeldingen geplaatst, waaronder veel foto’s, affiches en bouwtekeningen. Veel van die beelden bleken echter online te zijn gezet zonder toestemming van de makers en daar maakte Pictoright bezwaar tegen.

Pictoright deed het Stadsarchief een afkoopvoorstel: een licentie van 10.000 euro per jaar, maar het archief ging daar niet op in. Hierover schreef Pictoright vorig jaar:

Het Gemeentearchief Rotterdam is kennelijk een zodanig tegenstander van dergelijke auteursrechtelijke regelingen dat men niet voor rede vatbaar blijkt en het op een procedure wil laten aankomen.

In het Algemeen Dagblad betitelt Jantje Steenhuis, directeur van Stadsarchief Rotterdam, de eisen van Pictoright als “buitensporig”.

We hebben toestemming voor publicatie gevaagd aan alle auteurs die we konden benaderen. Maar van veel oude foto´s en prenten is de maker onbekend.

Steenhuis zegt daarnaast dat Pictoright ook moeilijk doet over foto’s van dodenherdenking als daarop een standbeeld te zien is. “Te zot voor woorden”, aldus de directeur.

In aanloop naar de rechtszaak heeft het Stadsarchief al zo’n achtduizend beelden verwijderd. Als het archief de zaak verliest dan gaat men, uit voorzorg, al het materiaal van na 1900 verwijderen.

Internet- en archiefonderzoeker Eric Hennekam spreekt op Twitter van een “cruciale rechtszaak”. Volgens hem verdwijnen er miljoenen foto’s van internet als Pictoright gelijk krijgt.

Andere beeldbanken

De Branchevereniging Archiefinstellingen in Nederland (BRAIN) stelt dat het Stadsarchief alles heeft gedaan om de rechthebbenden op te sporen om met hen afspraken te maken over het gebruik van hun werk. De vereniging:

De ervaring van Rotterdam en andere instellingen leert, dat de meeste rechthebbenden blij zijn dat hun werk via beeldbanken onder de aandacht en binnen het bereik van het publiek komt. Zij bereiken vrijwel altijd probleemloos overeenstemming met de archieven en velen zien vrijwillig af van een vergoeding.

Het Stadsarchief en verschillende andere archiefinstellingen hebben er volgens de vereniging voor gekozen geen collectieve afspraken te maken met Pictoright omdat die organisatie lang niet alle makers vertegenwoordigt en omdat lang niet alle makers uit zijn op een financiële vergoeding. De branchevereniging kijkt met spanning uit naar de uitspraak van de rechter. Het gaat namelijk wel ergens over:

Als Pictoright wint, zal het moeilijk, zo niet onmogelijk, worden om beeldbanken gratis beschikbaar te stellen aan het publiek. Dat is meer dan jammer.