Redactie
Het Van Gogh Museum heeft na onderzoek een tekening aan Vincent van Gogh toegeschreven. Het gaat om een studie voor zijn bekende tekening Worn out (1882). Volgens museumdirecteur Emilie Gordenker komt het niet vaak voor dat er nog nieuwe werken aan de kunstenaar worden toegeschreven.
Het museum noemt Worn out “een van de krachtigste figuurtekeningen uit Van Goghs Haagse periode”. In brieven aan zijn broer Theo en zijn vriend Anthon van Rappard beschreef Van Gogh uitvoerig hoe deze tekening tot stand kwam. Dankzij de ontdekking van de voorstudie krijgt men nu een inkijkje in dat werkproces.
Studie voor ‘Worn out’ toont een man die uitgeput met zijn hoofd in zijn handen op een eenvoudige stoel zit. Het museum:
“Het model op de tekening komt vaker voor in Van Goghs oeuvre; hij tekende deze kale oude man meer dan veertig keer. Met dergelijke tekeningen toonde Van Gogh niet alleen zijn sympathie met, maar vroeg hij ook aandacht voor de sociaal zwakkeren in de samenleving, die wat hem betreft niet onderdeden voor de brave burgerij.”
De eigenaar van het werk, die anoniem wenst te blijven, vroeg het Van Gogh Museum te onderzoeken of de tekening daadwerkelijk gemaakt is door Van Gogh. Teio Meedendorp, senior onderzoeker Van Gogh Museum:
“Stilistisch gezien past het moeiteloos tussen de vele figuurstudies die we van Van Gogh uit zijn Haagse tijd kennen en de link met ‘Worn out’ is evident. Van Gogh begon met het aanbrengen van een raster op het papier, hetgeen duidt op het gebruik van een perspectiefraam. Dat deed hij om een figuur snel in juiste proporties op hoofdlijnen weer te geven. De verdere uitwerking is gedaan in een voor hem karakteristieke expressieve tekentrant: niet verfijnd, maar met energieke krassen en halen, het aanzetten van contouren, op zoek naar een kernachtige voorstelling met aandacht voor licht-donkereffecten.”
Volgens de onderzoeker komt ook het materiaalgebruik overeen met andere werken van Van Gogh uit deze periode: dik timmermanspotlood als medium, grof aquarelpapier als drager, het naderhand fixeren met een mengsel van water en melk. Teio Meedendorp:
“De achterzijde van de tekening heeft op de hoekjes beschadigingen, die in verband kunnen worden gebracht met de gebruikelijke manier waarop Van Gogh een vel papier op zijn tekenplank bevestigde, namelijk met propjes stijfsel.”
Studie voor ‘Worn out’ is vanaf vrijdag te zien in het Van Gogh Museum, net als de uiteindelijke tekening Worn out.
