Foto van Hans Kuik, Gerard Schreuder, Jan Kusters en Henk van Kuipers in het St. Elisabeths Gasthuis in Arnhem. September 1944. Collectie Airborne Museum “Hartenstein"
Een jaar geleden ontving Airborne Museum ‘Hartenstein’ in Oosterbeek documenten in handen die verhalen over het verzet dat twee tieners, Bert en Hans Kuik, tijdens de Slag om Arnhem pleegden. Bijzonder want over de betrokkenheid van tieners bij dit verzet was tot nu toe weinig bekend.
‘Tot op heden werd gedacht dat verzetsactiviteiten door tieners beperkt waren. Dit onderzoek schijnt nieuw licht op de rol van tieners tijdens de Tweede Wereldoorlog in het algemeen’
Onderzoek
Naar aanleiding van de schenking werd het verhaal rondom de jongens Bert en Hans Kuik door het Airborne Museum gereconstrueerd. Na het verwerken van 367 egodocumenten bleven er veel vragen. Hoe werden de jongens betrokken bij het verzet? Wie waren de schakels en wat waren hun beweegredenen? En wat werd hen uiteindelijk fataal? Interviews met direct betrokkenen zoals middelbare schoolvrienden van Bert en Hans en onderzoek in het Nationaal Archief en Gelders Archief gaven nieuwe inzichten en maakten de tragische geschiedenis met noodlottige afloop van de twee broers compleet. Na 71 jaar is nu bekend wat er precies met Bert en Hans is gebeurd.
Bert en Hans groeiden op tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hun tienerleven werd gekenmerkt door ondergrondse activiteiten: het verzet tijdens hun schooltijd en tijdens de Slag om Arnhem. De twee jongens verzetten zich samen met hun school- en padvindersvrienden tegen de Duitse overheersing door de bevrijders tijdens de Slag om Arnhem zo goed mogelijk te helpen.
Het Airborne Museum ontdekte dat door de inzet van Bert en Hans verschillende Britse soldaten uit het Sint Elisabeths Gasthuis in veiligheid konden worden gebracht. Ook hielpen ze veel burgers die als evacués de oversteek over de Rijn maakten. Hun inzet tijdens de Slag om Arnhem werd hen uiteindelijk fataal.
Nieuw onderzoek
Voor het museum is het verhaal van Bert en Hans aanleiding om een nieuw onderzoek te starten naar burgerverzet rond de Slag om Arnhem.
De nieuwe tentoonstelling over de twee broers is tot eind dit jaar te zien in de Hall of Fame van het Airborne Museum.
Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken.