Dark
Light

De pickelhaube – De beroemde Duitse punthelm

1 minuut leestijd
Twee leren negentiende-eeuwse pickelhauben
Twee leren negentiende-eeuwse pickelhauben, ca. 1860

De pickelhaube is een bekende Duitse helm die in 1842 werd ingevoerd in het Pruisische leger. Vandaag de dag dankt de helm zijn bekendheid onder meer aan historische afbeeldingen van de Duitse rijkskanselier Otto von Bismarck die de pickelhaube vaak droeg.

Vroeg Pruisisch model van de pickelhaube
Vroeg Pruisisch model van de pickelhaube (CC BY-SA 4.0 – Azanulbizar74 – wiki)
Nadat Frederik Willem IV van Pruisen de helm invoerde, verspreidde de pickelhaube zich snel in de andere Duitse bondsstaten, waaronder Oldenburg, Beieren en Baden. En ook in landen als Rusland en Zweden werd de nieuwe helm ingevoerd. De punt op de helm werd soms gebruikt voor de bevestiging pluimen, maar moest de drager ook beschermen tijdens gevechten met een sabel. De pickelhaube was gemaakt van geperst leer en versterkt met metalen onderdelen.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de punthelm ook nog gebruikt door het Duitse leger. Om niet al te veel op te vallen plaatsten de soldaten toen vaak wel een stoffen kapje met schutkleuren over de punthelm. Al snel bleek echter dat de helm wat gedateerd was. De punt aan de bovenzijde zorgde er bijvoorbeeld voor dat de drager al van grote afstand te zien was, geregeld staken de punten boven de loopgraven uit. Daarnaast bleek de helm niet geschikt om kogels en granaatscherven op te vangen. De kenmerkende helm werd daarom vervangen door de Stahlhelm (stalen helm). Deze werd ontworpen door Frederich Schwerd en August Bier. Beide heren bouwden hierbij voort op een ontwerp van de Duitse generaal Hans Gaede die lange tijd had aangedrongen op vervanging van de pickelhaube.

In Chili, een land dat lange tijd onder Duitse invloed stond, wordt de punthelm vandaag de dag nog wel eens gebruikt tijdens militaire parades.

Punthelm tijdens een militaire parade in Chili, 2014
Punthelm tijdens een militaire parade in Chili, 2014 (CC BY-SA 2.0 – segegob – wiki)
Otto von Bismarck, 1890
Otto von Bismarck met pickelhaube, 1890

Bronnen â–¼

-https://en.wikipedia.org/wiki/Pickelhaube
-https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110585781:mpeg21:a0080
-http://www.forumeerstewereldoorlog.nl/wiki/index.php/Duitse_helmen
-Mail Tim Trachet, dd. 22/9/22
×