Dark
Light

Eindelijk duidelijkheid: zo zag dichter Roemer Visscher eruit

1 minuut leestijd
Arnoud van Halen, Portret van Roemer Visscher, 1700-1720, 11 x 9,5 cm, particuliere verzameling
Arnoud van Halen, Portret van Roemer Visscher, 1700-1720, 11 x 9,5 cm, particuliere verzameling (RKD)

Hij wordt beschouwd als een van de grote dichters uit de zeventiende eeuw: Roemer Visscher (1547-1620). Tegenwoordig is hij bekend van verschillende straat- en schoolnamen. Roemer Visscher schreef spraakmakende bundels als Sinnepoppen (1614) en Brabbeling (1614) en was lid van de Muiderkring. Hoe hij eruitzag, was onbekend. Tot nu. Onderzoeker Lieke van Deinsen heeft achterhaald dat vroegere portretten op fantasie berusten én denkt zijn echte portret gevonden te hebben.

Fantasieportret van Roemer Visscher op oudere leeftijd gemaakt door Pieter van der Meulen (Rijksmuseum)
Fantasieportret van Roemer Visscher op oudere leeftijd gemaakt door Pieter van der Meulen (Rijksmuseum)
Sinds de negentiende eeuw stond Roemer Visscher bekend als een oude man met volle haardos en baard. De dichter is, naast zeventiende-eeuwse literaire kopstukken als Vondel en Bredero, te zien op talrijke schilderijen, prenten en schoolplaten. Hij werd vaak gesitueerd in de Muiderkring: de literaire vriendenclub die regelmatig samenkwam op het beroemde buitenhuis van P.C. Hooft, het Muiderslot.

Cultuurhistoricus Dr. Lieke van Deinsen presenteert in Oud Holland, het wetenschappelijk tijdschrift van het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis, op basis van een verloren gewaand portret een nieuw beeld van de dichter. Van Deinsen vond het ware gezicht van de dichter in het Panpoëticon Batavûm, een vroeg-achttiende-eeuws kabinet met auteursportretten, gemaakt door Arnoud van Halen (1673-1732). Anders dan veel andere kunstenaars die fantasieportretten van Roemer Visscher maakten, kon hij als een van de weinige kunstenaars wel putten uit betrouwbare bronnen. Wat blijkt: Roemer Visscher had een kort baardje en was al vroeg kalend (zie afbeelding boven artikel).

Verzonnen portretten

Het hardnekkige beeld van Roemer Visscher is een van de laatste erfenissen van de mythische Muiderkring. Deze groep van kunstbeoefenaars uit de zeventiende eeuw werd de verpersoonlijking van negentiende-eeuwse waarden als vaderlandsliefde, saamhorigheid en verdraagzaamheid. De ontdekking van zijn echte portret laat goed zien dat de historische juistheid niet zo nauw genomen werd. Voor bewonderde ‘gezichtloze’ voorouders werd – zonder enige schroom – een portret verzonnen.

Ook interessant: Anna Roemers Visscher (1584-1651) – Dichteres en glasgraveur
Boek: Brabbeling, een bloemlezing – Roemer Visscher

×