Dark
Light

Spoorwegmuseum eert spoorpionier Frederik Willem Conrad

Auteur:
2 minuten leestijd

Frederik Willem Conrad
Frederik Willem Conrad
Naar aanleiding van het 175-jarig bestaan van de spoorwegen in Nederland komt het Spoorwegmuseum in Utrecht komende zomer met een tentoonstelling over spoorwegpionier Frederik Willem Conrad (1800-1870). Hij was de wegbereider van de eerste spoorlijn in Nederland, ontwerper van talloze spoorbruggen en bouwer van stations.

Frederik Willem Conrad kwam in februari 1839 als ingenieur-directeur in dienst van de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (HSM). Er werd op dat moment hard gewerkt aan de aanleg van de eerste spoorlijn in Nederland tussen Amsterdam en Haarlem. Zijn voorganger had een ingewikkelde erfenis achtergelaten, men stuitte bij de aanleg van de spoorlijn op tal van problemen.

Conrad zou zich ontpoppen tot een ingenieuze duizendpoot die voor vrijwel elk probleem of obstakel een oplossing wist te vinden. Conrad moest met gezwinde spoed beslissingen nemen en toezicht houden op tal van zaken: de aanleg van een spoorbed, de rails zelf, de stoomlocomotieven en hun brandstof, de rijtuigen, de werkplaatsen voor het onderhoud van dat materieel, de stations, de spoorbruggen en het aan te stellen personeel. Daarbij liep hij tegen problemen aan die niet veel verschillen met de beslissingen die het huidige spoorbedrijf moet nemen. Zo kampte de beoogde leverancier van de locomotieven met een gebrek aan productiecapaciteit, was de levering van rails vertraagd, waren er problemen met het verwerven van grond en moesten er maatregelen genomen worden voor mogelijke geluidsoverlast.

Afbeelding: Spoorwegmuseum
Afbeelding: Spoorwegmuseum

Geluidswal en spoorbruggen

Zo kwam het dat Conrad de eerste geluidswal van Nederland bedacht om de rust van een beschermde eendenkooi te waarborgen. Ook moesten er beslissingen genomen worden over nieuwe communicatiemiddelen. Conrad werd een van de voortrekkers voor de aanleg van de Telegraaf in Nederland.

Met de aanleg van de verlenging van het tracé naar Rotterdam wachtte Conrad een opgave waarmee hij internationale faam zou verwerven: het ontwerpen en bouwen van in totaal 98 spoorbruggen die hij moest aanleggen om alle waterpartijen te overbruggen op de lijn Amsterdam-Rotterdam. Draaibruggen, vaste bruggen, rolbruggen, vijzelbruggen, kraanbruggen; met bruggen van allerlei aard zou Conrad zijn vaardigheden en veelzijdigheid etaleren.

Ingenieur Isambard Kingdom Brunel
Ingenieur Isambard Kingdom Brunel
Hij deed dit zo goed dat zijn naam en faam over de hele wereld bekend werd. Zijn brugmodellen werden getoond op de eerste Wereldtentoonstelling in Londen in 1851, Conrad zelf werd gevraagd voor de prestigieuze functie als president van de internationale commissie van ingenieurs voor de bouw van het Suez kanaal. In 1870, op de terugreis na de opening van het Suez kanaal, overleed Conrad op 69-jarige leeftijd in een hotel in München.

Onbekend

Tegenwoordig is de naam van Frederik Willem Conrad bij het grote publiek niet erg bekend meer. Opmerkelijk is dat zijn Britse evenknie, ingenieur Isambard Kingdom Brunel, bij de BBC verkiezing van ‘Grootste Engelsman’ achter Winston Churchill als tweede eindigde. In de Nederlandse verkiezing werd de naam Conrad geen enkele keer genoemd. Gezien zijn verdiensten voor de spoorwegen, en dus voor de ontwikkeling van de Nederlandse infrastructuur en economie, is dat volgens het Spoorwegmuseum niet geheel terecht. Met de tentoonstelling hoopt het museum meer bekendheid te geven aan de persoon Conrad en zijn werk.

De tentoonstelling ‘Frederik Willem Conrad, spoorwegpionier’ loopt van 21 juli tot en met 21 september 2014.

×