‘Diane de Poitiers overleed aan gouddrank’

Diane de Poitiers (1499-1566), minnares van de latere Franse koning Hendrik II, stierf vermoedelijk omdat ze te veel goud dronk om jong te blijven.

Dat blijkt uit een studie die gepubliceerd is in de British medical journal. Het gouddrankje had overigens niet het gewenste succes. Integendeel: volgens de onderzoekers stierf ze er vermoedelijk aan. Diane de Poitiers overleed op 66-jarige leeftijd in kasteel Anet, in Noord-Frankrijk. Vorig jaar werd bij Anet het stoffelijk overschot van Diane de Poitiers opgegraven. Franse onderzoekers troffen in haarresten een grote concentratie goud aan. Aangezien ze geen koningin was en geen kroon droeg, kon het goud daar niet van afkomstig zijn.

Een tijdgenoot van de vrouw die in 1548 werd verheven tot hertogin van Valentinois, Brantôme, schreef in een brief ooit dat Poitiers goud dronk als verjongingselixer. Experts vermoeden nu dat Poitiers uiteindelijk overleed aan deze drank.

Poitiers zou het elixir hebben gedronken in de overtuiging dat dit gezond was en verjongend werkte. Aan het Franse hof geloofde men destijds heilig in de macht van goud. Veel alchemisten traden in deze tijd op als apothekers en schreven geregeld middeltjes voor waarin onder meer goud was verwerkt.

Broze botten en dun haar

Franse onderzoekers hebben de beenderen van Poitiers onderzocht. Ze vonden hierin de sporen van kwik, dat ook vaak gebruikt werd voor de zogenaamde verjongingselixirs. Bestudering van de stoffelijke resten toonde verder aan dat Poitiers – hoewel ze bekend stond als een atletische vrouw die hield van zwemmen en jagen – vrij broze botten en dun haar had. Bekend is dat dit symptomen zijn die kunnen optreden wanneer gedurende langere tijd goud wordt ingenomen.

Volgens de onderzoekers kan de hoge concentratie goud die op het stoffelijk overschot van Poitiers is aangetroffen, veroorzaak zijn door een chronisch vergiftigingssyndroom. Poitiers zou onder meer last hebben gehad van anorexia, misselijkheid, diarree en bloedarmoede.

Diane de Poitiers werd in 1536 de minnares van de 19 jaar jongere kroonprins (dauphin), de latere koning Hendrik II. Diens echtgenote Catharina de Médici schikte zich lange tijd in deze situatie. Nadat Hendrik II in 1559 overleed, werd Poitiers door haar echter verbannen naar het kasteel in Anet. Daar overleed ze in 1566 op 66-jarige leeftijd. Poitiers werd begraven in een groot graf in een speciaal gebouwde begrafeniskapel. Tijdens de Franse Revolutie werd dit graf echter ontwijd. Poitiers’ lichaam werd in een graf buiten de kasteelmuren gedumpt. In 2008 werd haar lichaam gevonden. Nu het onderzoek is afgerond zullen de lichaamsresten van Diane de Poitiers binnenkort terugkeren naar de tombe in kasteel Anet.