Oud-nazi (97) kort voor mogelijke uitzetting overleden

Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte de in Oekraïne geboren Helmut Oberlander onderdeel uit van Einsatzkommando 10a, een doodseskader van de nazi’s dat verantwoordelijk was voor de moord op tienduizenden Joden, communisten, partizanen, intellectuelen en zigeuners. Maandag overleed Oberlander, op 97-jarige leeftijd. In Canada liep een proces om hem het land uit te zetten.

In 1954 week Oberlander met zijn vrouw uit naar Canada en zes jaar later verkreeg hij het staatsburgerschap. Bij deze procedures verzweeg hij zijn lidmaatschap van een Einsatzkommando, waar hij tijdens de oorlog als vertaler zou hebben gewerkt. In 1995 probeerde Canada de oud-nazi voor het eerst het land uit te zetten en in de jaren hierna werd hem het Canadese staatsburgerschap verschillende keren ontnomen. In hoger beroep werden die beslissingen echter steeds vernietigd.

Recent liep ook nog een proces om de hoogbejaarde oud-nazi alsnog te kunnen uitzetten naar Duitsland. Volgens Canadese media bevond die juridische strijd zich net in een afrondende fase. Volgens een verklaring van zijn familie blies Oberlander zijn laatste adem uit in bijzijn van zijn geliefden. Vertegenwoordigers van verschillende Joodse organisaties hebben hun frustratie geuit over het feit dat er “nooit gerechtigheid kwam”. Michael Levitt, president van de Canadian Friends of Simon Wiesenthal Centre for Holocaust Studies, in een verklaring tegenover de Toronto Sun:

“Hoe zit het met degenen die zijn omgekomen in de Holocaust door toedoen van die nazi-eenheid?. Ze stierven niet vredig thuis, omringd door hun families. Ze verloren hun leven, alles werd hen afgenomen.”

Helmut Oberlander beweerde zelf altijd dat de nazi’s hem dwongen dienst te nemen toen hij zeventien jaar oud was. Hij stond op een lijst van de meest gezochte nazi-oorlogsmisdadigers van het Simon Wiesenthal Center. In de oorlog werkte hij ook voor de Sicherheitsdienst en de Sicherheitspolizei van de Waffen SS.

Bronnen