Dark
Light

Sepp Dietrich (1892-1966) en de Leibstandarte SS Adolf Hitler

Auteur:
4 minuten leestijd
Sepp Dietrich na de uitreiking van diamanten bij het Ridderkruis, 1944 (CC BY-SA 3.0 de - Bundesarchiv - wiki)
Sepp Dietrich na de uitreiking van diamanten bij het Ridderkruis, 1944 (CC BY-SA 3.0 de - Bundesarchiv - wiki)

Sepp Dietrich, wiens echte voornaam eigenlijk Joseph was, werd op 28 mei 1892 geboren te Hawangen, een dorp in de deelstaat Beieren. Overtuigde nazi van het eerste uur behoorde hij tot de selecte kring van Hitler’s intimi. Hij stond aan het hoofd van de elite-eenheid die de Führer’s veiligheid en bescherming moest waarborgen: de Leibstandarte SS Adolf Hitler.

Wat voorafging

Embleem van het Duitse 1. SS Panzerdivision Leibstandarte SS Adolf Hitler (LSSAH)
Embleem van het Duitse 1. SS Panzerdivision Leibstandarte SS Adolf Hitler (LSSAH)
In oktober 1911 nam Dietrich, zeer tegen de zin van zijn vader, als vrijwilliger dienst bij een artillerieregiment van het Beiers leger. Toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak werd zijn eenheid ingezet op het westelijk front, maar toen tegen het einde van de oorlogsjaren het tankwapen zijn intrede maakte, vroeg hij zijn overplaatsing aan naar één van de eerste tankeenheden die door de Duitsers aan de frontlinie waren ontplooid. Hierdoor nam hij enkele maanden voor de capitulatie in juli 1918 als tankkanonnier nog deel aan het laatste grote Duitse offensief bij de Marne alvorens in november gedemobiliseerd te worden.

Eerste jaren van het interbellum

Na zijn demobilisatie trad Sepp Dietrich toe tot het “Freikorps Oberland” en bestreed samen met reguliere politie-eenheden van de Weimar-republiek de Poolse milities in Opper-Silezië die zich van Duitsland wilden afscheiden. Omstreeks die periode ontwikkelde hij een sympathie voor het nazi-gedachtengoed. Begin november 1923 nam hij deel aan Hitler’s mislukte greep naar de macht in de “Bürgerbräukeller” in München. Het maakte hem bij de nazipartij tot een medestander van het eerste uur waardoor hij binnen de hiërarchie van de Schutzstaffel (SS) al snel wist op te klimmen.

Bij zijn aanstelling tot Rijkskanselier in 1933 vertrouwde Hitler Dietrich, die inmiddels de rang van “Gruppenführer SS” bekleedde, de opdracht toe om een groep betrouwbare soldaten te selecteren die als persoonlijke lijfwacht en bewakingseenheid voor zijn veiligheid moesten instaan. De initieel amper honderd man sterke afdeling kreeg na enige tijd de naam “Leibstandarte SS Adolf Hitler” (LSSAH) en zou de volgende jaren uitgroeien tot een heus legeronderdeel.

Sepp Dietrich, Adolf Hitler en Heinrich Himmler, 1937 (CC BY-SA 3.0 de - Bundesarchiv - wiki)
Sepp Dietrich, Adolf Hitler en Heinrich Himmler, 1937 (CC BY-SA 3.0 de – Bundesarchiv – wiki)

Een politieke epuratie

De invloed en macht van de op paramilitaire leest geschoeide “Sturmabteiling” (SA) van Ernst Röhm (1887-1934) was intussen zodanig toegenomen dat Hitler de organisatie als een bedreiging begon te beschouwen en uiteindelijk besloot zich van Röhm en de andere leiders van de SA te ontdoen. Eind juni 1934 nam Dietrich op bevel van Hitler met enkele pelotons van zijn “Leibstandarte” in Bad Wiessee, een plaats op enkele kilometers van München, deel aan de liquidatie van zowat de hele partijtop van de SA. Ernst Röhm werd er van zijn bed gelicht en overgebracht naar de gevangenis van Stadelheim waar hij enkele dagen later werd geëxecuteerd. Hitler’s interne afrekening met de SA zou later de geschiedenisboeken ingaan als de Nacht van de Lange Messen.

Van Praetoriaanse garde tot pantserdivisie

Zowel bij de inlijving van het Rijnland in maart 1936 als twee jaar later in 1938 bij de Duitse annexatie van Oostenrijk werd de LSSAH ingezet. Op de vooravond van de aanval op Polen telde de eenheid meer dan drieduizend man. Onder de codenaam “Fall Weiβ” vond op 1 september 1939 de invasie plaats van Polen en kregen Dietrich’s troepen hun eerste echte vuurdoop.

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was de voormalige lijfwachteenheid al uitgegroeid tot op divisiesterkte en uitgerust met de nieuwste gevechtstanks. De “Leibstandarte” nam als onderdeel van het 16de Pantserlegerkorps van Heinz Guderian deel aan de inval in Nederland en België. Dietrich’s LSSAH streed nadien in de Balkan tegen het Joegoslavisch leger en leverde in 1941 eveneens strijd aan het Oostfront.

In mei 1942 droeg Sepp Dietrich het bevel van zijn eenheid over aan “SS- Oberführer” Theodor Wisch en kreeg hij als “Panzer-Generaloberst” het commando over het 1ste SS-Pantserkorps waarmee hij later in Normandië de Britse troepen van veldmaarschalk Montgomery zou bevechten. Tegen het einde van de oorlog werd hij met een pantserdivisie nog ingezet bij het Von Rundstedt-offensief dat omwille van onvoldoende slagkracht en het ontbreken van luchtsteun tot mislukken was gedoemd.

De moordpartij in Baugnez door “Kampfgruppe Peiper”

Josef (Sepp) Dietrich in geallieerde krijgsgevangenschap, 1946 (Publiek Domein - wiki)
Josef (Sepp) Dietrich in geallieerde krijgsgevangenschap, 1946 (Publiek Domein – wiki)
Tijdens het Ardennenoffensief maakte de “Kampfgruppe” van SS-Standartenführer Joachim Peiper deel uit van Sepp Dietrich’s Pantserleger. Peiper’s gevechtseenheid was in Baugnez, een gehucht nabij Malmedy, verantwoordelijk voor de koelbloedige executie van bijna negentig krijgsgevangen Amerikaanse soldaten. De moordpartij werd later omschreven als het “Bloedbad van Malmedy”. Peiper werd na de oorlog door een Amerikaanse rechtbank voor zijn wandaad ter dood veroordeeld, een straf die in levenslange opsluiting werd omgezet, hoewel hij uiteindelijk al na elf jaar detentie in vrijheid werd gesteld.

Hoe het Sepp Dietrich verder verging

Drie dagen na de capitulatie van nazi-Duitsland werd Sepp Dietrich door Amerikaanse troepen gevangen genomen en in 1946 door een militair gerechtshof wegens oorlogsmisdaden tot levenslange opsluiting veroordeeld. Hij zou er al bij al maar tien jaar van uitzitten en kwam in 1956 vrij. Het jaar daarop werd hij alsnog door de Duitse autoriteiten vervolgd wegens zijn aandeel in de “Nacht van de Lange Messen” en kreeg hij een celstraf van anderhalf jaar opgelegd. De voormalige Panzer- Generaloberst kwam op 21 april 1966 op bijna vierenzeventigjarige leeftijd in Ludwigsburg, een plaats in de deelstaat Baden Württenberg, te overlijden.

Ook interessant: De Waffen-SS – Het Europese leger van de nazi’s
Boek: Hitler’s Gladiator – The Life and Wars of Panzer Army Commander Sepp Dietrich
Overzicht van boeken over de Tweede Wereldoorlog

Filmbeelden van Sepp Dietrich en de Leibstandarte SS Adolf Hitler

https://www.youtube.com/watch?v=03RdunM5zyk

Gepassioneerd door vreemde culturen en de geschiedenis van het vroege neolithicum tot aan onze moderne tijden schrijft Rudi Schrever al verscheidene jaren op regelmatige basis artikelen voor Historiek.net en andere gespecialiseerde vakbladen. Verder is hij bestuurslid van de Geschied- en Heemkundige kring van de Brusselse deelgemeente Laken. [email protected]

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
×